خیابان خیّام

امروز ، پنجم دی ماه ، پس از نزدیک به یک سال بی سفری به خاطر شیوع بیماری کرونا در کشور ، تصمیم گرفتیم یه برنامه ی خیابون گردی برقرار بکنیم : خیابون خیّام . قرار ما ، سر ساعت 12 نیم روز در سه راه خیّام هست .

بانو سپیده ، من و بانو زینب

1 )) خیابون خیّام از خیابونای مهمّ شهر قزوینه که در سمت جنوب به شمال از سه راه خیّام ، آغاز میشه و به خیابون فلسطین ، پایان میگیره . این خیابون از دید جغرافیایی به سه بخش خیّام جنوبی ، حیّام میانی و خیّام شمالی میشه که بخش های جنوبی اون ، قدیمی تر و بخش های شمالیش ، نوساز هستن . در یه نقشه ی قدیمی هم پیوند با سال 1337 که در کتاب مینودر ، چاپ شده ، خیابون خیّام ، تنها تا چهارراه شهرداری بوده و بالاتر از اون ، یه کارخونه ی ریسندگی بوده به نام کوراوغلی .

2 )) کارهای جالبی در خیابون خیّام ، صورت گرفته : مثلاً روی همه ی جایگاه های برق در این خیابون ، طرح نگاره هایی کشیده شدن با مضامین گوناگون از بازی و سرگرمی تا طبیعت و تاریخ . صندلی های سیمانی در جای جای خیابون ، قرار گرفته ان تا جایی باشن برای استراحت گذرندگان پیاده . تندیس هایی زیبا و جالب توجّه هم در برخی از نقاط خیابون خیّام ، قرار گرفتن از جمله تندیس یک پیرمرد عصا به دست نشسته بر صندلی و یا یک پدر و پسر سوار بر دوچرخه . یک راه ویژه ی دوچرخه هم در کنار پیاده روی این خیابون ، در نظر گرفته شده که به شرط رعاتت پیادگان ، میتونه جای مناسبی باشه برای دوچرخه سواران . ضمناً سرتاسر این خیابون ، دارای ایستگاه های کارت پارک هست .

3 )) خونه ها و سازه های قدیمی در محدوده ی خیّام به ندرت ، پیدا میشن ؛ چرا که بیش تر محوّطه ی این خیابون ، نوسازی و بهسازی شده و بافت قدیمی بسیار کمی داره .

یک نمونه از سازه های قدیمی

4 )) در سرتاسر خیابون خیّام ، تنها یک مسجد هست به نام مسجد مهدیّه که یه پایگاه بسیج هم داره ؛ من ، خودم سال ها پیش برای نماز به این مسجد میرفتم و پس ترها از بسیج این مسجد ، خاطرات خوبی برام نموند . یک سرویس بهداشتی همگانی هم در خیّام شمالی به تازگی ، ساخته شده که معمولاً ، باز و پاکیزه هست . کلیسای رفیع هم در پایان کوچه ی رفیع از دیدنی های این خیابون هست .

5 )) مغازه ها و فروشگاه های بسیار گوناگونی در خیّام دیده میشن که با توجّه به گرایش شدید جوون ها به این خیابون ، تنوّع مغازه ها هم در اندازه ی بالایی هست . کمینه دو تا قهوه سرا در خیّام هستن به نام های وزرا و هابیل ( که در این خیابون گردی با بچه ها و برای رفع خستگی ، نوشیدنی ای رو در این قهوه سرا مینوشیم . ) . پاساژهای الغدیر ، ستاره ی شهر و مرندی هم از مهم ترین پاساژهای قزوین هستن که در این خیابون ، قرار گرفتن . البتّه این خیابون از گرون ترین خیابون های شهر قزوین هست ؛ هم از دید بهای اجناس و هم از دید بهای ملک .

یک مغازه ی قدیمی در خیّام شمالی که تا یادم هست ، بسته بوده 

6 )) تقاطع های مهمّ خیابون خیّام ، تقاطع شهرداری ، بوعلی و عدل هستن . کوچه های پرشماری هم از خیّام به سوی خیابون های طالقانی ، فردوسی و مدرّس ، شاخه و جدا میشن .

7 )) نام این خیابون از نام یک سراینده و ستاره شناس بزرگ ایرانی ، گرفته شده ؛ یادمه سال ها پیش در بایگانی روزنامه ی کیهان برای سال 1357 میخوندم که گروهی از مردم در شلوغی های پس از انقلاب ، به نام این خیابون ، اعتراض میکنن و خیّام رو سراینده ای می نوش و اهل فسق و فجور میدونن و خواستار تعویض نام این خیابون میشن که گویا پس ترها ، متوجّه شون میکنن که خیّام ، ستاره شناس بزرگی بوده و این خیّام با اون خیّام ، فرق داره . همیشه یادمه پدرم ، تعریف میکرد که در سال های شست و هفتاد ، اتوبوس های سپاه در این خیابون میاومدن و دختر و پسرهای مسآله دار ( از دید آقایون ) رو بازداشت و سوار اتوبوس میکردن . همینک هم هر از چندگاهی گشت های ارشاد رو در این خیابون میبینیم .

یک طرح نگاره ی دیگر بر جایگاه برق

8 )) خیابون گردی ما ، حدود دو ساعت به طول میکشه ؛ خیّام برای بیش تر مردم شهر قزوین و به ویژه برای جوون ها ، خیابون خاطره انگیزی هست ؛ عشق بازی های بسیاری در این خیابون ، صورت گرفته و ثبت خاطرات شخصی شده ؛ ماشین بازی های زیادی هم در این خیابون ، انجام شده و میشه . خیّام ، خیابون گرم و باصفائی هست . سال ها پیش خیابون خیّام جنوبی رو بستن تا تبدیل به پیاده راه بشه که پس از چند روزی و به دنبال اعتراض مغازه دارها ، دوباره باز شد . این خیابون ، یکی دو بار تغییر جهت داده و از چند سمت ، ورود ممنوع شده و دوباره به حالت پیشین برگشته . همینک از سمت سه راه خیّام به شمال ، ورود ممنوع هست . خیّام شمالی هم به صورت بولوار و دوطرفه هست .

احسان ، زینب و من در کنار تندیس پیرمرد آکاردئون نواز

احسان ، من ، زینب و حسن

طرح نگاره ی یادگاری برای بچه های دهه ی شست