آب انبار مسجد جامع ( 1 اسپند 1393 ) علی رضا هاشمی
1 )) این آب انبار ، کهن ترین آب انبار موجود در شهر کاسپین است که در خیابان سپه ، نبش شمالی مسجد جامع ، قرار دارد .
2 )) آب انبار مسجد جامع از سردر ، راه پلّه ، پاشیر ، گنبد ، مجرای فاضلاب ، راه میراب و انباره ی آب ، تشکیل گردیده است .
3 )) این آب انبار در سال 1093 هجری ماهی و در هنگامه ی پادشاهی شاه حسین صفوی ، آخرین شاه صفویّه ، ساخته شده و دارای انباره ای به گنجایش 1800 متر مکعّب میباشد .
4 )) سردر آب انبار ، بلند ولی بدون آرایه های معماری است که امروزه با دری فلزّی ، نگه داری میشود .
سردر
5 )) سی و هفت پلّه ی بلند ، راه پلّه ی آب انبار را تشکیل میدهند ؛ این پلّه ها در گذشته و هنگامی که از آب انیار ، بهره برده میشده است ، چهل تا بوده که به دنیال اصلاحات ساختاری به 37 پلّه ، کاهش پیدا میکنند .
راه پلّه
6 )) پاشیر آب انبار که امروزه ، چیزی از آن بر جای نمانده با جوی کوچی به بیرون گاهی ، پیوند داشته که پس ماند و فاضلاب های آب نوشیدنی را به محوّطه ای بیرون از آب انبار ، راهنمایی مینموده است .
7 )) انباره ی آب انبار ، دارای سه گنبد کوچک است که هر یک ، دارای یک سوراخ برای گردش هوا برای تصفیه ی آب و جلوگیری از راکدماندن آن میباشند .
8 )) در دیوار باختری آب انبار ، بیست و سه پلّه به سوی بالا ، کشیده شده که به جایی میرسد که برای ورود میراب جهت پاکیزه کردن آب انبار در هنگام خالی شدن آن ، بوده است ؛ این پلّه ها بدون حفاظ هستند و شیب تندی دارند ؛ برای همین ، ورود و بالارفتن از آن ها ، ممنوع میباشد .
انباره و پلّه های میراب
9 )) در بخش هایی از دیوار آب انبار ، ساروج به یادگار گذاشته شده تا بازدیدکنندگان با جنس دیوارهای آب انبار در گذشته ، آشنا شوند .
10 )) در بلندای سقف آب انبار در بخش شمالی آن ، تکیه گاه هایی ، دیده میشود که به احتمال بسیار ، برای نصب داربست جهت ساخت سقف آب انبار بوده است .
11 )) در بالای دیوار جنوبی آب انبار ، مجرائی ، دیده میشود که برای روان ساختن آب از سوی قنات های سه گانه ی شهری به آب انبار بوده است .
12 )) این آب انبار ، فاقد هر گونه نبشته و آرایه ای میباشد . نبشته ی این آب انبار که دربردارنده ی تاریخ ساخت آن میباشد ، بر بالای سردر آب انبار ، نصب بوده و همینک در گنجینه ی مسجد جامع ، نگه داری میشود .
13 )) دیواره های انباره ی آب انبار ، بسیار کلفت میباشند که از ورود سرما و گرما به درون انباره ، ممانعت به عمل آورند ؛ کلفتی دیواره ها ، حدود 2 و نیم متر است .
امیدوارم نوروز با شکوفه هایش
بهار با گلهایش
و سال نو با امیدهایش
بر تو ای عزیزترین مبارک باشد
با بهترین آرزوها [گل]