استان سپاهان

استان سپاهان

دریاچه ی نمک خارا

با کمک گوگل مپ میرم به سوی دریاچه ی نمک خارا . راه ، طولانیه و شب رو در شهر نیک آباد ، چادر میزنم و میخوابم . پس از برخاستن از خواب و خوردن ناشتایی ، از یه راه خاکی مناسب میرم به سوی دریاچه . این راه هم طولانی هست . اون قدر میرم تا به یه دروازه ی نگهبانی میرسم ؛ کسی اون جا نیست . پیاده وارد میشم تا به شش ضلعی های خارا میرسم .

هیچ آبی در منطقه نیست و دریاچه ، کاملن خشکه ولی شش ضلعی های زیبا ، دیده میشن .

آتشکده ی زرتشتیان

من تا مدتی پیش نمیدونستم که زرتشتیان ارجمند در شهر سپاهان هم آتشکده دارند . هنگامی که به آتشکده در خیابون نظر خاوری میرم با برخورد بسیار خوب بانویی زرتشتی ، رو به رو و پس از به در آوردن کفش ها ، وارد آتشکده میشم .

آتشکده با چینش تصاویر بزرگان و جان باختگان زرتشتی و تصویری منسوب به زرتشت پیامبر ، آراسته شده است . آتش جاویدان هم در اتاقکی ، رخنمایی میکند . دعاهای گوناگون با زبان شیرین پارسی نیز بر دیواره های آتشکده ، نصب یا نوشته شده اند .

نام آتشکده ، درب مهر است که به سال 1357 خورشیدی ، برپا شده است .

چشمه ی لادر

سپس با گوگل مپ میرم به چشمه ی لادر در نزدیکی خمینی شهر . چشمه ، کم آبه و برای رسیدن به اون ، باید حدود یک ربع در راهی سبک ، پیاده روی کرد . محوطه در اسپند 1395 ، طراحی و بهسازی شده است .

آرامگاه بابا قاسم

در داخل یکی از محله های قدیمی شهر سپاهان از آرامگاه باباقاسم هم دیدن میکنم ؛ اگرچه در حال بهسازی است . این سازه به دوره ی ایلخانی برمیگرده و با شماره ی 100 در سیاهه ی آثار ملی ایران ، ثبت شده .

آرامگاه باباقاسم در میانه ی سده ی هشتم هجری قمری بر فراز مزار باباقاسم که شاید از عرفای همین سده بوده به کوشش کسی به نام سلیمان طالوت دامغانی که از بزرگان سپاهان در اواخر دوره ی ایلخانی بوده ، ساخته شده است .

این آرامگاه در کنار مدرسه ی باباقاسم ( امامیه ) ، یک مجموعه ی بزرگ مذهبی _ آموزشی را تشکیل میداده که بسیاری از اجزای آن در گذر زمان ، دچار تغییر و تبدیل شده است . این آرامگاه به استناد نوشته هایش در سال 741 هجری قمری ، ساخته شده و در سال 1044 هجری قمری یعنی در زمان شاه صفی صفوی ، توسط کسی به نام آقا زمان فرزند آقا جمال میوه فروش ، بهسازی پایه ای گردیده است .

درون آرامگاه ، سنگ گورهایی از دوره های گوناگون به چشم میخورد . سنگ گور باباقاسم ، شناسه و تاریخ ندارد ؛ اما در کنار آن ، آرامگاه کسی به نام پهلوان میرزا علی فرزند استاد حیدر فوطه باف به تاریخ 25 ذی حجه ی سال 985 هجری قمری ، دیده میشود .

آرامگاه خواجه نظام الملک

مجموعه ی آرامگاهی خواجه نظام الملک در کوچه پس کوچه های یکی از محله های قدیمی سپاهان به نام تکیه ی پاچنار ، واقع شده ولی شوربختانه درِ اصلیش ، بسته هست . با شماره ی تلفنتی که بر روی در ، نصب شده ، تماس میگیرم و مسؤولش میگه تا چند دقیقه ی دیگه میام .

منتظر میمونم تا مسؤول خوش رفتار و باسواد ، سر میرسه . در رو باز میکنن و وارد محوطه میشیم . یک حیاط کوچیک و یک فضای سرپوشیده ی کوچیک در کنار ورودی و دو اتاق در کناره ها ، مجموعه ی آرامگاه رو تشکیل میدن . خو.اجه نظام الملک و تنی چند از دیگر ناموران تاریخی ایران بر سکویی بلندتر از حیاط به خاک آرمیده اند .

از دیگر خفتگان در آرامگاه میشه به آلب ارسلان ، ترکان خاتون ، سلطان ملک شاه ، کوزه کنانی ، محمد مؤمن و میرعلی شهید که هر یک سنگ گورهایی زیبا دارند ، اشاره کرد .

این محل به محله ی دارالبطیخ ، نامور بوده است . این جا را به خاطر خاک سپاری خواجه نظام الملک ، تربت نظام و برای خاک سپاری فرزندش ، بهاء الملک ، تربت بهائی نیز گفته اند . از آن جایی که خواجه نظام الملک در خانه ی خود به خاک سپرده شد و پس از وی نیز ملک شاه سلجوقی در کنار وی به خاک آرمید ، خانه ی خواجه ، تبدیل به آرامگاه سلاجقه شد .

در بخش بالایی سنگ گور خواجه به خط ثلث برجسته ، چنین نوشته شده : (( و قال الله تعالی قل یا عبادی الذین اسرقوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمت الله ؛ ان الله یعغفر الذنوب جمیعا ؛ انه هو الغفور الرحیم )) و در بخش میانی سنگ این خطوط ، نقر گشته : (( لااله الا الله ؛ محمد رسول الله ؛ علیا ولی الله )) در کناره و اطراف نیز به خط ثلث برجسته در آغاز ، آیت الکرسی ، نوشته شده است .

البته احتمال میرود که سنگ گور خواجه و گورهای دیگر دولت مردان سلجوقی ، عوض شده است ؛ چرا که عبارات موجود بر روی سنگ گورها به شیوه ی سلجوقیان ، نوشته نشده اند و نصب آن ها را میتوان به دوران صفویان ، نسبت داد ؛ ولی از سوی دیگر نیز میتوان گفت که سنگ مرمر گورها در زمان سلاجقه ، ساده و بدون متن بوده اند و سپس در زمان صفویه بر روی آن ها ، عباراتی که اکنون دیده میشود ، نگاشته شده است .