گرمابه ی سردار

1 )) این گرمابه ی زیبا و کهن در خیابان تبریز ، نبش کوچه ی نجم ، قرار گرفته است . این گرمابه ، همینک در اختیار بازماندگان سردارهاست و به حالت رهاشده و نیمه ویرانه درآمده است و اگر نبود کوشش های بی اندازه و خالصانه ی جناب آقای احمدی زاده ، مستأجر گرمابه ، قطعاً تا کنون چیزی از این سازه بر جای نمانده بود .

2 )) گرمابه ی سردار ، وقف دو کودک مسلم پسر عقیل و برادر علی ، پیشوای یکم شیعیان است که توسّط برادران سردار که از فرماندهان جنگی فتح علی شاه قاجار در جنگ های ایران و روس بودند ، همراه با آب انبار و مسجد ـ مدرسه ی سردار ، ساخته شد . این دو سردار ( محمّدحسن خان و محمّدحسین خان ) ، نذر میکنند که اگر کودکان مسلم ، آن ها را کمک نموده و در جنگ های خود با روس ، پیروز شوند ، اقدام به بازسازی بارگاه آنان نمایند ؛ امّا پس از پیروزی در جنگ که خود ، حکایتی گیرا دارد ، اقدام به ساخت مسجد ، مدرسه ، آب انبارها و گرمابه مینمایند . گویا در جهان پنهانی ( عالم غیب ) ، کودکان یادشده بر آن ها ، ظاهر شده و ساخت بارگاه را یادآورشان میشوند و آن دو نیز با رهاکردن ساخت این سازه ها ، اقدام به ساخت بارگاه مینمایند . ظهور این دو کودک بر ایشان در این گرمابه ، رخ داده است و از این جهت ، این گرمابه ، تقدّس بسیاری دارد .

3 )) دری که از آن ، وارد محوّطه ی گرمابه میشویم ، در اصلی آن نیست . سردر اصلی در کوچه ی کناری ( کوچه ی نجم ) ، قرار گرفته و با دیوار سیمانی ، پوشانده شده است . پس از ورود و گذر از پلّکان به محوّطه ی اصلی گرمابه میرسیم که نخستین جای آن ، رختکن است . به گفته ی آقای احمدی زاده ، در اتاق رختکن ، حوض بزرگی بوده که همینک زیر خاک ، قرار دارد . لوله های سفالی آب ، هنوز در این بخش ، دیده میشوند . در این جا ، ستون هایی ، برپا شده اند که تا نیم آن ها با کاشی های سپیدرنگ ، پوشیده شده است .

4 )) پس از گذر از راهروی کوچکی که در کناره ی آن ، واجبی خانه ( جایی برای زدودن موهای زائد بدن ) ، دیده میشود به فضای اصلی یعنی سربینه و گرم خانه میرسیم . دو حوض کوچک سنگی در این فضا ، دیده میشوند . در این جا نیز تا نیمه ی دیوار ، با کاشی سپید ، پوشیده شده است . گرم خانه در بخش خاوری سربینه ، قرار گرفته است .

5 )) در میان ویرانه های گرمابه ، سری هم به سردر اصلی آن میزنیم که میتوان در آن جا ، کاشی کاری های زیبا و محدودی را به نظاره نشست .

6 )) این گرمابه تا سال 1390 ، فعّال بوده است .