زورخانه ی دبّاغان

باید رأس ساعت 30 : 11 صبح روز آدینه هشتم بهمن ماه در زورخانه ی حضرتی که نام قدیم آن ، زورخانه ی دبّاغان بوده است ، حاضر می شـــــــــــدیم . مسؤول زورخانه ، عموکریم پهلوانی ، نام دارد که خود در گذشته از قهرمانان ورزش های پهلوانی بوده است که امروزه ، متأسّفانه بر اثر تصادف ، دچار عارضه ی جسمی گشته و ناتوان از ادامه ی ورزش . پس از لختی انتظار ، مراسم ورزش قهرمانی در ساعت 15 : 12 ، آغاز می شود . مرشد ، آقای هادی مظلومی با صدای زیبای خود ، ورزش کاران را تشویق به انجام حرکات بیشتر ورزشی می نماید . آن چه در اشعار مرشد از همه ، نمود بیش تری دارد ، نام مولای پرهیزکاران ، امام علی است . ˜ هر کس به کسی نازد ، ما هم به علی نازیم . ˜ ساقیا بده جامی زآن شراب روحانی           تا دمی بیاساییم زین حجاب جسمانی ˜ سلسله ی موی دوست ، حلقه ی دام بلاست       هر که در این حلقه نیست ، فارغ از این ماجراست      گر بزند ، حلقه نیست ؛ گر نزند ، دیگریست     دیدن رو یک نظر ، صد چو منش خون بهاست ˜ گر همه صورتگران ، صورت زیبا کشند         صورت زیبای تو از همه ، زیباترست این ها ، بخش هایی از شعرهای زیبایی هستند که مرشد می خواند . ورزش کاران که بیش تر آنان را افراد میان سال ، تشکیل می دهند در وسط گود با در دست گرفتن میل ، میل شنا ، کبّاده و دیگروسایل ورزش های پهلوانی به ارائه ی هنر خویش می پردازند . چرخ زدن های ممتد نیز بخش دیگری از برنامه ی آن هاست . پس از حدود یک ساعت و نیم که از ورزش می گذرد با چرخ آخر یکی از ورزش کاران ، برنامه به پایان می رسد . در پایان برنامه و پس از رفتن ورزش کاران ، مرشد در گوشه ای از زورخانه ، نشسته و ما به گرد او ، حلقه می زنیم تا از توضیحات و اطّلاعات او درباره ی زورخانه و ورزش پهلوانی ، بهره ببریم . به گفته ی وی ، این زورخانه در سال 1357 ، شــــــــروع به ساخت می کند . کار ساخت این مکان ، زیر نظارت آقای رحمان پهلوانی یا همان عموکریم خودمان ، انجام می گیرد تا آن که در سال 1359 به پایان می رسد . این زورخانه ، سه شب در هفته به علاوه ی روزهای آدینه به فعّالیّت می پردازد . آقای پهلوانی ، این زورخانه را با خرج خودش ، ساخته است . در هر زورخانه ، 17 بوسه گاه ، وجود دارند که از جمله ی آن هاست : 1 ) درِ ورودی زورخانه 2 ) سردم که مکان نشستن مرشد می باشد . 3 ) لنگ یا همان شلوار زورخانه 4 ) زمین گود که ورزش کاران ، هنگام ورود به گود که مانند تشک کشتی است ، آن را با دست می بوسند . 5 ) وسیله های ورزشی مانند تخته شنا و میل 6 ) ورزش کاران ، هم چنین هنگام خروج از گود نیز آن را می بوسند . 7 ) سنگ که یکی از وسایل ورزشی است . 8 ) مکان قراردادن سنگ مرشد سپس به توضیح درباره ی وسایل زورخانه می پردازد : 1 ) کبّاده ، این وسیله در وزن هایی میان 10 تا 20 کیلو ، وجود دارد و نماد کمان کشی آرش است . 2 ) سنگ ، نماد حفاظ سپر است و از 30 تا 80 کیلوگرم ، وجود دارد . جنس سنگ در گذشته ، از سنگ های واقعی بوده است ولی امروزه ، از چوب ، ساخته می شود . 3 ) میل ، نماد گرز است . به گفته ی مرشد ، علّت 8ضلعی بودن گود ، می تواند به سه دلیل باشد : _ برخی به خاطر ادای احترام به امام هشتم می دانند . _ برخی ، آن را نماد طواف به دور خانه ی کعبه می دانند . _ برخی دیگر ، آن را نمادی از قتلگاه امام حسین ( ع ) می دانند . مرشد درباره ی زنگ خود هم توضیح می دهد و علّت به صدادرآوردن آن را خبردارکردن دیگران جهت ورود پهلوانان و ادای احترام به آنان ، بیان می نماید . بر دیوار زورخانه ، تصاویری از قهرمانان ، دیده می شود که بیش تر آنان ، مربوط به دهه های 10 و 20 شمسی هستند . به شخصی که چای می دهد و در واقع ، کارهای خدماتی زورخانه را انجام می دهد ، مشت و مالچی می گویند . مرشدها بر دو دسته اند : 1 ـ دسته ای ، فقط ضرب می زنند و 2 ـ دسته ای دیگر ، علاوه بر ضرب زدن ، شعر هم می خوانند که به گفته ی مرشد ، هر یک از وسایل پهلوانی ، دارای ریتم خاصّی در ضرب زدن می باشد . مرشد در پایان با انتقاد از رئیس سازمان تربیت بدنی قزوین ، از بیمه نشدن ورزش کاران این رشته ی ورزشی ، گلایه و از عدم توجّه روزافزون جوانان به این ورزش ، شکایت می کند .

گود زورخانه پر از پهلوانان

تصاویر پهلوانان زورخانه

چوانی های عموکریم

گود زورخانه و میل ها

مرشد زورخانه