کرمانشاه

آرامگاه اویس قره نی ( 19 اردیبهشت 1390 )

در ساعت 36 : 12 و کیلومتر 934 ، پس از صرف ناهار در محوّطه ی غار قوری قلعه به سمت بقعه ی اویس قرنی یا ویس القرن ، رهسپار می شوم . 101 ) روانسر به سمت کرمانشاه می روم . 102 ) شهرک حسن آباد 103 ) کانی شریف 104 ) دریموند 105 ) ریکا به یک سه راهی می رسم و آن را به سمت چپ می پیچم . این جادّه ، کاملاً کوهستانی است و عمده ی آن ، آسفالته است . جادّه ای است خطرناک که رانندگی در آن ، نیاز به دقّت و مهارت زیادی دارد . ساعت 39 : 13 و کیلومتر 4 ( پس از صفرشدن ) به آرامگاه اویس قرنی می رسم . آرامگاه اویس ، بسیارزیباست . با ساختمانی یک پارچه و دارای گنبدی مخروطی شکل و بلند . گرداگرد آرامگاه ، سرویس بهداشتی و دیگرامکانات رفاهی ، فراهم شده است . از تزیینات و دیوارنوشته ها ، کاملاًمشخّص است که اویس قره نی ، مورد احترام اهل تسنّن ساکن در این منطقه می باشد . درِ ورودی آرامگاه که کوتاه است ، بسته می باشد ولی با مساعدت خادم آن جا ، در ، باز شده و وارد محوّطه ی کوچک آرامگاه اویس قره نی می شوم . ضریح اویس ، از سقف تا کف ، امتداد دارد و دارای پنجره های کوچکی است . این امر ، ضریح اویس را با ضریح دیگرامامزادگان ، متفاوت ساخته است . در داخل آرامگاه ، تابلوهایی از ابوبکر ، عمر و عثمان که از بزرگان اهل تسنّن هستند ، نصب دیوار شده است . اویس قره نی ، کیست ؟ اویس قَرَنی ( درگذشته ۳۷ قمری / ۶۵۷ میلادی ) با عنوان کامل اُوَیْس بن عامر بن جَزْء ، مسلمانی ساکن قَرَنْ یمن بود که در زمان محمّد می‌زیست ولی او را ملاقات نکرد و از تابعین محسوب می‌شود . زندگی قرنی در دوران زندگی محمّد ، پیامیر اسلام ، مسلمان شد ولی هرگز او را ندید . نقل می‌کنند وقتی برای دیدار محمّد به مدینه آمد او در جنگ بود و او را ندید . پس از درگذشت پیغمبر دین اسلام در سال ۶۳۲ میلادی علی را ملاقات کرد . وی پس از این ملاقات ، قَرَن را به مقصد کوفه در عراق امروزی ترک کرد و در سال ۶۵۷ در جنگ صفّین در حالی که برای علی در برابر معاویه می‌جنگید جان خود را از دست داد . اویس زمان پیامبر اسلام را درک کرد و مسلمان شد ؛ امّا به خاطر سرپرستی و خدمت به مادرش ، از دیدار محمّد بازماند . محمّد درباره ی او چنین گفته‌است : « همانا از سوی قرن ، رایحه ی رحمان می‌شنوم . » ادبیّات مسلمان شدن اویس در یمن و موفّق نشدن او به دیدار با محمّد ، یکی از موضوعاتی است که در عرفان و ادبیّات فارسی به آن پرداخته شده است . رباعی زیر از ابوسعید ابوالخیر ، یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها است که رابطه ی اویس و محمّد را یک رابطه ی عرفانی معرّفی می‌کند :

گر در یمنی چو با منی پیش منی		گر پیش منی چو بی منی در یمنی
من با تو چنانم ای نگار یمنی		خود در غلطم که من توام یا تو منی

در تذکرة الاولیای عطّار نیشابوری در ذکر شماره ی 2 در مورد اُوَیس قَرَنی آمده است : «آن قبله ی تابعین ، آن قُدوه ی اربعین ، آن آفتاب پنهان ، آن نَفسِ رحمان ، آن سُهیل یُمَنی ، اُویس قَرَنی ـ رضی الله عنه … »

آرامگاه اویس قرنی

دشت شقایق های زیبا ؛ نزدیکی آرامگاه

بان قلعه ( 17 اردیبهشت 1390 )

به قصر شیرین می رسم و تصمیم می گیرم که شب را در این شهر خاطره انگیز بمانم . اتاقی را در هتل سیاوش ، اجاره کرده و وسایلم را به اتاق ، منتقل می کنم . پس از کمی استراحت برای گردشی کوتاه در شهر ، از هتل ، خارج شده و قدم زنان به گشت و گذار در قصر شیرین می پردازم . در حال پیاده روی که هستم ، با بان قلعه ، رو به رو می شوم . بنای معروف به بان قلعه یا قلعه ی خسرو به صورت سکّوی مربّعی به ابعاد 145 در 145 متر است که در بالای آن ، مجموعه ای از واحدهای ساختمانی با لاشه ی سنگ ، آجر و ملات گچ ، احداث شده است . راه دسترسی به این واحدها از طریق پلکانی است که در ضلع شمالی بنا ، قرار دارد . در هر ضلع این بنا ، 6 برج مربّع شکل مستحکم ، قرار گرفته که اطراف آن ها را کریدوری ، احاطه کرده است . بر اساس شواهد موجود ، کریدور شمالی به عرض 185 متر و طول 145 متر و کریدور غربی به عرض 10 / 2 متر و طول 45 / 1 متر است که یکی دیگر از راه های دسترسی به واحدهای ساختمانی داخل مجموعه، محسوب می شود . واحدهای ساختمانی بالای سکّو و هم چنین کریدور و پلکان های دسترسی ، به زیر خاک فرورفته و تنها بخشی از دیوار و برج های جبهه ی غربی آن ، قابل رؤیت است . اگرچه برخی از پژوهشگران ، این بنا را قلعه ای از زمان خسروپرویز ( 590 ـ 628 میلادی ) می دانند ؛ امّا تا انجام کاوش های باستان شناختی ، نمی توان در مورد زمان ساخت و کاربری آن ، اظهار نظر قطعی کرد .

گوشه ای از بان قلعه

بقعه ی ابودجانه ی انصاری ( 18 اردیبهشت 1390 )

مقبره ی جالب توجّه و زیبای ابودجانه ی انصاری در دل قبرستانی ، قرار دارد مصقّا و با چند جوی روان و درختان و چمنزارهای سرسبز که انسان ، هوس می کند بمیرد و در چنین جایی به خاک سپرده شود . از آن جا که اهالی این منطقه ، شافعی مذهب هستند ، قبرهای گورستان که متعلّق به شافعی هاست نیز دارای شکل و شمایل خاصّی است : آجرهایی چیده شده بر روی هم به شکل نامنظّم که ستون مانند هستند .

سنگ قبر ابودجانه ، ســـنگی است ساده که با پارچه ای سبزرنگ ، خوش بو و تمیز ، پوشانده شده است . درون آرامگاه ، ساکت و دلنشین است . لختی را در کنار آرامگاه ابودجانه به سکوت و تفـــــکّر می گذرانم و راهی ادامه ی سفر می شوم .

¥ با مذهب شافعی ، آشنا شویم . . .

شافعی نام یکی از شاخه‌های کیش سنّی از دین اسلام است و از مذاهب فقهی و پیرو ابوعبدالله محمّد ادریس شافعی و از ائمّه ی چهارگانه ی سنّت وجماعت است .

شافعی میان سال های ۱۴۶ تا ۱۵۰ قمری در غزّه به دنیا آمد و در سال ۲۰۴ وفات یافت .

وی با داخل کردن مذهب حنفی با مالکی روشی نوین را بنا نهاد که از حدیث در آن بهره می‌جست .

دیدگاه

در کلام ، پیرو ابوالحسن اشعری بود و ادلّه ی چهارگانه ی :

1 ) کتاب

2 ) سنّت

3 ) اجماع

4 ) قیاس

را قبول داشت و قائل به استدلال بود ولی به استحسان و مصالح مرسله اعتنا نداشت و آن ها را مردود می‌شمرد .

ایمان در عقیده ی شافعیّه ، دارای سه شرط عمده‌است :

الاقرار بالّلسان

التّصدیق بالجنان

العمل بالارکان

نخستین کسی است که مسائل اصول فقه را تدوین وتألیف کرد در کتابی به نام الرّساله .

مطالب این کتاب عبارت‌اند از :

علل احادیث

منابع استنباط شافعی عبارت‌اند از :

کتاب

او همانند دیگر فقیهان ، قرآن را در صدر همه ی منابع قرار می‌دهد و آن را نخستین منبع فقهی می‌داند و به ظواهر آن استدلال می‌کند مگر زمانی که دلیلی حاکی از آن که مقصود از آیه ، چیزی جز ظاهر آن است ، اقامه شود .

سنّت

شافعی از خبر واحد و عمل به آن به شدّت دفاع کرده‌است مشروط بدان که راوی ، ثقه و ضابط و حدیث به رسول خدا ( ص ) متّصل باشد .

او بر حنفیّه خرده گرفته‌است که قیاس را بر خبر واحد مقدّم داشته‌اند .

نیز شرایطی را که حنفیّه و مالکیّه برای عمل به خبر واحدگذاشته‌اند معتبر ندانسته ، بر این باور است که در صورت اثبات صحّت سنّت و روایت پیروی از آن همانند پیروی از قرآن ، واجب است .

البتّه شافعی برای عمل به حدیث مرسل شرایطی گذاشت ، مثلاً این که از احادیث مرسل سعید بن مسیّب باشد .

اجـماع

وی به این دلیل که آگاهـی یافتن از اتّفاق همگان ناممکن است اجماع را به معنای آگاهی نیافتن از نظر مخالف دانست و نظریّه ی استاد خود ، مالک ، مبنی بر حجّیّت اجماع مردم مدینه را رد کرد و گفت : اجماع درجه ی نخست ، اجماع صحابه‌است .

گفته ی صحابی

شـافعی در فتاوی قدیم خود به گفته ی صحابه ، عمل کرده‌است امّا در فتاوی جدیدش ، چنان که بسیاری از اصحابش می‌گویند به گفته ی صحابه احتجاج نکرده‌است . دلیلش این است که که وی گفته‌هایی از صحابه نقل کرده و سپس با آن ها مخالفت ورزیده‌است .

با این همه ازگفتار او در کتاب الام برمی آید که وی گفته ی صحابی را تا زمانی که مخالفی برای آن پیدا نشود ، حجّت می‌دانسته‌است .

شکل کلّی فقه شافعی

گرایش فقهی او میانه ی گرایش اهل حدیث و اهل رأی است ؛ چرا که وی گرایش ابوحنیفه را با گرایش مالک درآمیخت . یعنی از طرفی با اصول و مبانی ابوحنیفه تا حدّی موافقت کرد و از طرف دیگر در بهادادن به حدیث با مالک همراه شد تا آن جا که در عراق و خراسان به اهل حدیث شهره شد و مردم بغداد نام « یاور سنّت » را بر او نهادند .

شـافعی هـنگامی که اختلاف میان دو شیوه ی حجاز و عراق ( حدیث و رأی ) را دید بر آن شد تا موضع خود در این باره را دقیقاً مشخّص کند و شیوه‌ای خاصّ خویش برگزیند .

به همین دلیل برنامه‌ای روشن در استدلال کردن به حدیث و برخی از منابع تبعی در پیش گرفت و به دفاع ازاین برنامه برخاست و مخالفان برنامه ی خود را خواه عراقی یا حجازی ، مورد حمله قرارداد .

شـافعی در فهـم متون کتاب و سنّت ، مسلک معتبردانستن ظاهر را برگزید و از ظاهر فراترنرفت ؛ زیرا وی بر این عقیده بود که مبنا قرار دادن چیزی جز ظاهر این متون ، مبنا گرفتن گمان و وهـم که خاستگاه نادرست های بسیار و درست های اندک می‌باشد و از دیگر سوی ، باید احکام براساس آن چه نتایج همیشگی و غالب دلیل است استوار گردد نه براساس آن چه گاه از دلیل برآید .

اصول و منابع استنباط شافعی دارای سمت گیری عملی و نظری توأم با یک دیگر است .

او به مسائل فرضی اهـمّیّتی نمی‌دهد و تنها ازاحکام امور واقعی که وجود خارجی دارند بحث وجست و جو می‌کند و به همین دلیل در فقه او مسائل فرضی اندکی می‌یابیم .

در گفته‌های شافعی میان آرای قدیم و جدید او اختلاف بسیاری است و گاه در یک مسأله سه نظر داده‌است .

همین اختلاف ، پویایی و حیات فقه شافعی را پدید آورده و مجتهدان پس از او را در برابر آرای گوناگونی قرار داده تا هر کدام را مطابق شرایط و اوضاع ، به پذیرش واجرا سزاوارتر یافتند برگزینند .

ï ابودجانه ی انصاری ، کیست ؟

« سمّاک بن خَرَشه » معروف به « ابودجانه » ، از طائفه ی اوس ، از بزرگان انصار و از دلاوران نامي عرب بود . در جنگ های بدر ، اُحُد ، يمامه و سائر جنگ هاي پيامبر اسلام صلّي الله عليه و آله و سلّم حاضر بود . او در باغ « حديقة الرّحمان » در جنگ با لشکريان « مُسَيْلمه ي کذّاب » به شهادت رسيد . (« اديان و مذاهب جهان » ، ج 1، ص 97 ) در احاديث اسلامي ، او را از ياران حضرت مهدي ( عج ) در هنگام ظهور و پس از رجعت دانسته اند . امام صادق عليه السّلام در ضمن حديثي گفت : « ( هم راه ظهور قائم ( عج ) ) بيست و هفت نفر از پشت کوفه ( نجف اشرف ) ظاهر شده ( و به حضرت صاحب الزّمـان ( عج ) مي پيوندند ) ، پانزده نفر آن ها از قوم حضرت موسي عليه السّلام هستند که به سوي حق هدايت مي کنند و حاکم به حق و عدالتمند و هفت نفر آن ها اصحاب کهف اند و بقيّه عبارتند از : « يوشع بن نون » ، « سلمان فارسي » ، « ابودجانه ی انصاري » ، « مقداد » و « مالک اشتر » . اين ها در خدمت امام زمان ( عج ) به عنوان ياران و فرماندهان آن حضرت به شـــــمار مي آيند » . ( « اِعلام الوري » ، ص 433 « الارشاد » ، ص 399 )

بقعه ی ابودجانه ی انصاری

چشمه ی پل سپید

نزدیکی های روستای پلّکانی و زیبای هجیج در شهرستان پاوه ، چشمه ی پرآبی از دل کوه ، بیرون میجهد که دارای آبی بسیار گوارا و سپیدرنگ است .

خانه ی آیت الله اشرفی اصفهانی

نماینده ی آقای خمینی که رهبیری انقلاب اسلامی را بر عهده داشت در شهر کرمانشاه با آیت الله عطاء الله اشرفی اصفهانی بود که در مهرماه سال 1361 ، توسي گروهک مجاهدین خلق ، کشته شد . خانه ی وی که یک سازه ی کهن و بزرگ میباشد در کوچه ی حاج فرهودی ، خیابان شهیداشرفی اصفهانی کرمانشاه ، واقع شده است .

روستای هجیج ( 18 اردیبهشت 1390 )

این روستای پلّکانی ، زیبا و بسیار تمیز در منطقه ی اورامانات ، واقع شده است . برای دسترسی به این سازه ی دل انگیز ، باید از کرمانشاه به شهر پاوه رفت و پس از شهر پاوه با پرس و جو ، باید راه این روستا را پیدا کرد . راهی که بخش عمده و زیادی از آن ، از کنار رودخانه ی سیروان میگذرد . هنگامی که به این روستا میرسم ، با شگفتی ، مشغول تماشای ساختار معماری آن میشوم . اگرچه یش تر اهالی این روستا ، از اهل تسنّن هستند ولی در همان آغاز روستا ، ساختمان پیشوازاده ای ، دیده میشود که او را به یکی از برادران پیشوا رضا ، منسوب میدانند و به کوسه ی هجیج ، نامدار است . در حال قدم زدن بر روی کوچه های باریک و سنگ فرش شده ی این روستا هستم و با دیدن خانه هایی که بخش چیره ی معماری شان با سنگ کوه است ، چشم های خود را نوازش میدهم . خیلی دوست دارم که امشب را در یکی از این خانه ها بمانم . به گونه ی ناگهانی از کسی که در حال گذر از یکی از این کوچه هاست ، میپرسم که آیا اتاقی برای شب مانی یک گردشگر خسته و تنها در این روستا نیست ؟ او با کمی تأمّل و پرس و جو از نام و نشانم و سپس با رویی باز ، مرا به خانه ای سنگی و زیبا ، فرامیخواند . پس از نشان دادن درون و بیرون خانه ، کلید را به من میدهد و با گفتن عبارت (( راحت باش )) میرود . به راستی ماندن در خانه ای روستایی که همه ی آن از سنگ کوه ، ساخته شده است ، حال و هوای ویژه ای دارد ؛ پس از اندکی استراحت و با شنیدن صدای اذان برای رقم زدن تجربه ای متفاوت به سمت مسجد روستا میروم تا نماز را با اهل تسنّن بخوانم . این نماز ، یکی از آخرین نمازهایی بود که خیلی به من ، حال داد ؛ در کنار صفای اهل سنّت ! هنگامی که به خانه ی روستاییم برمیگردم با صحنه ی دل انگیزی ، رو به رو میشوم : یک بشقاب برنج خوش بوی روستایی با یک کاسه مرغ خوش رنگ و لعاب و یک پارچ دوغی که هوش را از سر میپراند . من هم که حسابی گرسنه هستم ، با ولع تمام ، مشغول خوردن این خوراک دلچسب میشوم ؛ غافل از این که این غذا از کجا آمده است . در حال خوردن غذا هستم که آقای مجیدی میآید ؛ صاحب خانه و همو که مرا به این خانه ی نقلی زیبا ، رهنمون شد . دریافتم که زحمت آوردن غذا با او بوده است . بسیار از او ، سپاسگزاری کردم . پس از خوردن شام در کنار پنجره ی زیبای این خانه ی زیبا و در حالی که چشمالنم به سو سوی ستارگان آسمان ، خیره شده بودند ، دراز کشیده و میخوابم .

پیشوازاده کوسه ی هجیج

نمایی از روستای پلّکانی هجیج

شکارگاه خسروپرویز ( 16 اردیبهشت 1390 )

گفته میشود محوّطه ای که امروزه یکی از بزرگ راه های شهر کرمانشاه از میان آن میگذرد ، روزگاری شکارگاه خسرو پرویز بوده است ؛ امروزه جز چند سازه ی خاکی ، چیزی از آن ، دیده نمیشود .

طاق بستان ( 16 اردیبهشت 1390 )

چنار 600 ساله که در کنار ورودی طاق بستان ، دیده میشود .

گنجینه ی سنگ در محوّطه ی طاق بستان

غار قوری قلعه ( 19 اردیبهشت 1390 )

این غار زیبا در راه روانسر به پاوه ، قرار گرفته است . محوّطه ی بسیار مناسب اطراف این غار برای اتراق و صرف غذا ، آماده است . غار قوری قلعه ، یک غار آبی است که با گام زدن در کنار آب راهه ی زیبای درون غار ، حسّ متفاوتی به انسان ، دست میدهد .

قدمگاه حضرت عبّاس ( 17 اردیبهشت 1390 )

پس از گذراندن روستای کلّه جوب سفلی ، تابلویی در سمت راست جادّه ، نظرم را به خـــــــود ، جلب می کند : قدمگاه حضرت عبّاس . پس از کمی راندن در جادّه ای خاکی که از میان دشتی سرسبز می گذرد به روستا می رسم که گنبد کوچک سبزرنگ قدمگاه در آن ، مشخّص است . خودرو را در ورودی قدمگاه ، پارک کرده و به داخل آن می روم . ساختمان قدمگاه ، مشتمل است بر یک اتاق کوچک که درون آن ، ضریحی است کوچک و سنگی که بر بالاترین قسمت آن بر روی سنگ مرمر ، نگاشته شده : قدمگاه حضرت عبّاس . بر دیوارهای گچی سفید قدمــــــگاه ، دعاها و خواسته های زیادی از مردم دردمند ، دیده می شود که به برخی از آن ها ، اشاره می کنم : یا ابوالفضل عبّاس از تو میخام یه کاری برام پیدا بشه که بتونم زندگیمو بچرخونم . این آرزو رو دارم ، کمکم کن ! ( قابل توجّه آقای مثلاً رئیس جمهور که فرمودند ما میخواهیم دنیا را مدیریّت کنیم . شما در مدیریّت ایران درمانده اید ! ) یا حضرت عبّاس ، برای هم سرم کار خوب و آبرومندانه ای پیدا بشه ! یا ابوالفضل العبّاس ، شفادهنده هستی شفای طفل کوچکم را بده ! یا پروردگار ، تو رو قسم می دهم به حضرت عبّاس تمام دختران را روسفید ، مرا هم روسفید و خوش بخت کن و بخت ما را هم باز کن !

مجموعه ی بیستون ( 16 اردیبهشت 1390 )

ورودی توقّفگاه بیستون ، 1000 تومان است که با پرداخت آن ، خودرو را در توقّفگاه ، پارک کرده و به سوی این راز کهنه ی تاریخ ، گام بر میدارم . محوّطه ی تاریخی بیستون ، 116 هکتار وسعت دارد . شواهد باستان شناسی ، حاکی از این است که این محدوده ، از 40هزار سال پیش تا کنون ، مأمن انسان های بی شماری بوده است . در این محوّطه ، 19 اثر تاریخی ، وجود دارد که همگی به ثبت ملّی رسیده اند . این آثار ، عبارتند از : غار شکارچیان ، نیایشگاه مادی ، فرهادتراش ، دژ مادی ، شهر پارتی ، نقش برجسته ی هرکول ، پرستشگاه پارتی ، کاخ خسرو ، کاروان سرای ایلخانی ، پرستشگاه مادی ، نقش برجسته ی مهرداد دوم ، نقش برجسته ی گودرز دوم ، وقف نامه ی شیخ علی خان زنگنه ، کاروان سرای شاه عبّاسی ، کتیبه و نقش برجسته ی داریوش ، سنگ بلاش ، سنگ های تراش خورده ی ساسانی و جادّه ی معروف به جادّه ی شاهی . آثار مجموعه ی تاریخی بیستون از جایگاه ویژه ای ، برخوردارند ؛ به گونه ای که 15 اثر آن در 22 تیرماه 85 در شهر ویلنیوس لیتوانی و به شماره ی 1222 به ثبت جهانی رسیده اند . ¨ نقش برجسته ی هرکول

دوره : سلوکی شماره ی ثبت : 4482 در این اثر ، هرکول ، پرآوازه ترین قهرمان اسطوره ای یونان باستان به صورت برهنه و با مو و ریشی مجعّد بر روی پوست شیری ، در حال استراحت است . در پشت سر وی ، کــــــتیبه و نقش هایی ، حجّاری شده است . این نقش ها ، شامل درخت زیتونی است که به شاخه های آن ، تیردان و کماندانی ، آویزان است . در کنار درخت ، گرز مخروطی شکل گره داری ، دیده می شود . در پشت سر هرکول ، کتیبه ای به خطّ یونانی در 7 سطر و بر لوحی سنتوری به شکل معابد یونانی به این شرح ، وجود دارد : به سال 164 ماه پازموی ، هرکول فاتح درخشان به وسیله ی هیاکنیتوس پسر پانی تاخوس به سبب نجات کلّ آمون ، فرمانده ی کلّ این مراسم ، برپا شد . این اثر در سال 148 ق . م ، زمان اوج درگیری اشکانیان به رهبری مهرداد اوّل و سلوکیان به رهبری دیمیتریوس اوّل ، ایجاد شد . بالارفتن از این آثار گران سنگ ، ممنوع می باشد . ¨ غار شکارچیان

دوره : پارینه سنگی میانی تا عصر حاضر شماره ی ثبت : 4889 این غار ، دارای فضای کوچکی است و از آن جهت ، غار شکارچیان ، نامیده شده که در دوره ی پارینه سنگی میانی ، احتمالاً ، پناهگاه موقّت شکارگرانی بوده است که در آن جا ، لاشه ی شکار را جهت حمل به اقامتگاه اصلی ، قصّابی و آماده می کردند . از این غار ، استخوان ساعد انسان نئاتدرتال ، ابزارهای سنگی و سفال های دوره ی هخامنشی تا عصر حاضر ، کشف شده است . از این غار ، بقایای استخوان حیواناتی چون گوزن ، غزال ، گاو وحشی ، اسب سانان و گراز نیز به دست آمده است . غار شکارچیان ، تنها غار رشته کوه های زاگرس ، بخش مربوط به ایران است که از آن ، بقایای انسانی مربوط به دوره ی پارینه سنگی میانی ، کشف شده است . این غار ، دارای فضای کوچکی به مساحت 35 متر مربّع است که حدود 40 هزار سال قدمت دارد . ¨ نقش برجسته ی مهرداد دوم دوره : اشکانی این نقش برجسته ، میان سال های 110 تا 123 ق . م در زمان مهرداد دوم ، مقتدرترین شاه اشکانی ، ایجاد شده و در واقع ، واگذاری قدرت از طرف مهرداد دوم به بزرگان کشور که در برابر وی در حال ادای احترام به تصویر کشیده شده اند را نشان می دهد . ¨ نقش برجسته ی گودرز دوم دوره : اشکانی در این نقش ، پیروزی گودرز دوم ، شاه اشکانی بر مهرداد ، یکی از شاه زادگان اشکانی به تصویر کشیده شده است . این نقش برجسته ، دارای کتیبه ای به خطّ یونانی می باشد . ¨ وقف نامه ی شیخ علی خان زنگنه

دوره : صفوی شماره ی ثبت : 4881 در این وقف نامه که به ثلث ، نگاشته شده ، شیخ علی خان زنگنه در سال 1093 ه . ق ، 4 دانگ از املاک نهر قره ولی و چمیتان را بر سادات فاطمی و 2 دانگ را وقف بر مصارف کاروان سرای صفوی بیستون کرده است . توجّه : بالارفتن از نقش برجسته ها ، ممنوع می باشد . ¨ نقش برجسته و کتیبه ی داریوش و نیایشگاه مادی

دورنمای نیایشگاه مادی

متأسّفانه ، این دو اثر ارزشمند در حال تعمیر هستند و امکان بازدید از آن ها ، وجود ندارد . ¨ فرهادتراش

دوره : ساسانی شماره ی ثبت : 4887 این اثر ، یک ســـــــــطح صخره ای تراش خورده با حدود 200 متر پهنا و 36 متر ارتفاع است و دیواره ی حائلی در حدود 150 مـتری رو به روی آن ، قرار دارد . درباره ی انگیزه ی حجّاری و تاریخ فرهادتراش ، نظریّات متفاوتی ، وجود دارد که عبارتند از : احداث یک کاخ ساسانی ، محلّی برای نوشتن کتیبه ی دیگری از داریوش و یا ایوانی عظیم هم اندازه ی طـــــــــاق کسری در تیسفون با نقش برجسته هایی در دو سوی آن ؛ امّا اخیراً ، باستان شناسان ، معتقدند که این صفحه ی ناتمام جهت نوشتن و نمایاندن یک واقعه ی تاریخی توسّط خسروپرویز ، پادشاه ساسانی ، ایجاد شــده است . از بلوک های سنگی منفک شده از فرهادتراش برای ساخت بناهای ساسانی مانند بنای ناتمام پل بیستون و پل خسرو ، استفاده کردند که آن ها نیز همانند فرهادتراش ، ناتمام مانده اند . ¨ کاخ خسرو ( کاروان سرای ایلخانی )

دوره : ساسانی ـ ایلخانی شماره ی ثبت : 4890 این بنای مستطیلی با جهت غربی ـ شرقی ، ساخته شده و 139 متر طول و 75 / 83 متر عرض دارد که از دو بخش شرقی به ابعاد 80 در 85 متر و بخش غربی به ابعاد 55 در 44 متر ، تشکیل شده است . بر روی برخی بلوک های سنگی این بنا ، علائم بی شماری از حجّاران دوره ی ساسانی ، دیده می شود . کــــــــاوش های باستان شناسی ، نشان داده این بنا در دوره ی ساسانی به صورت نیمه تمام ، رها شده و تنها دیوارهای پیرامونی آن ، ساخته شد و در دوره ی ایلخانی بر روی آن ، کاروان سرایی به طول 85 متر و عرض 80 متر ، ساخته شده است . در اطراف حیاط مرکزی کاروان سرا ، 62 اتاق و در میانه ی آن ، مسجد کوچکی ، وجود دارد . پس از بروز زمین لرزه ای در دوره ی ایلخانی ، کاروان سرا ، کاربری خود را از دست داد و در دوره ی تیموری ، ساخت و سازهایی توسّط گروه های کم درآمد و کوچرو ، ایجاد شد . ¨ کاروان سرای شاه عبّاسی

دورنمای کاروان سرا

متأسّفانه درِ ورودی این کاروان سرا ، بسته است ولی شکل و نمای کلّی و عمومی آن ، همانند سائر کاروان سراهایی است که با نام شاه عبّاس صفوی در ایران به ثبت رسیده اند . این بنا از بناهایی است که در دوره ی صفویّه به این مجموعــــــه ( بیستون ) ، افزوده گشته و نشان از موقــــع سوق الجیشی و استراتژیک این منطقه دارد .

سراب بیستون

آرامگاه بابامحمّد نجّار ( 18 اردیبهشت 1390 )

جادّه را که می روم با تابلوی زیارتگاه شیخ محمود نجّار ، در ســمت راست ، رو به رو می شــــــوم و به آن سمت می روم . در کــیلومتر 843 و ساعت 32 : 16 به این زیارتگاه می رسم . وی از بزرگان منطقه و از اهل تسنّن بوده است . مقبره ی فردی به نام مرحوم حاج شیخ رشید قادری نیز در کنار این زیارتگاه ، واقع شده است . آن چه که بر سردر زیارتگاه ، نوشته شده ، به این شرح است : « حرم شیخ خاتوشیرین ، شیخ محمّد پسر شیخ محمّدعزیز ، حضرت شیخ محمّدعزیز ، حرم شیخ خاتوشکوفه . » در کنار این آرامگاه ، آرامگاه مرحوم شیخ علی قادری فرزند حاج شیخ رشید که در 08 / 12 / 1383 در 75 سالگی ، فوت کرده ، واقع شده است . هم چنین آرامگاه شیخ مـــــــــــــــــختار قادری فرزند شیخ علی که در 08 / 01 / 1366 در سنّ 32 سالگی به دیار حق شتافته نیز به چشم می خورد . قرارگرفتن این آرامگاه ها در کنار یک دیگر ، نشان از خانوادگی بودن این زیارتگاه دارد ؛ آن هم خانواده ای که مورد احترام اهالی و مردم منطقه بوده اند .

پرستشگاه آناهیتا ( 20 اردیبهشت 1390 )

کنگاور در میانه ی راه امروزی کرمانشاه ـ همدان و بر سر راه تاریخی هگمتانه ـ تیسفون ، قرار گرفته است . بنای تاریخی کنگاور با 6 / 4 هکتار وسعت بر پشته ی صخره ای مشرف بر دشت کنگاور ، بنا گردیده است . آناهیتا ، فرشته و نگهبان آب ، فراوانی ، زیبایی و باروری است که در نزد ایرانیان ، دارای مقام بلند و ارجمندی بوده است . این بنا ، دارای 220 متر طـــــول و 410 متر عرض می باشد و ضخامت دیوار محیطی آن به 5 / 18 متر می رسد . فراز دیوار این اثر تاریخی ، ردیفی از ستون های سنگی ، برپا بوده که ارتفاع هر ستون ، 54 / 3 سانتی متر است . ورودی بنا به وسیله ی پلّکان دوطرفه در جبهه ی جنوبی ، تعبیه شده و در جبهه ی شمال شرقی ، پلّکان یک طرفه ، راه دسترسی به این مکان را ممکن می ساخته است . معدن سنگ چهل مران در دو کیلومتری غرب این بنا ، قرار دارد و در حال حاضر ، سنگ های نیمه تراش میان ستون و سنگ های نما در سطوح معدن از همان زمان ، باقی مانده است . قدمت این بنا را به دوره ی اشکانی و ساسانی ، نسبت داده اند و علایم و کلمات دوره ی ساسانی بر روی سنگ ها ، حک گردیده است . چند نکته درباره ی محوّطه ی تاریخی معبد آناهیتا : 1 )) مسیر بازدید ، مشخّص است ؛ حتماً سعی کنید از مسیر سنگ فرش شده ، حرکت و بازدید کنید . 2 )) نصب هرگونه اعلامیّه و نوشته ی تبلیغاتی بر روی دیوار و سنگ های تاریخی محوّطه ی معبد آناهیتا ، طبق موادّ قانونی 560 و 566 تعزیرات ، جرم ، محسوب شده و پیگرد قانونی دارد . مادّه ی 560 قانون مجازات اسلامی ( بخش تعزیرات ) : « هر کس بدون اجازه از سازمان میراث فرهنگی کشور یا با تخلّف از ضوابط مصوّب و اعلام شده از سوی سازمان مذکور در حریم آثار فرهنگی ـ تاریخی مذکور در این مادّه ، مبادرت به عملیّاتی نماید که سبب تزلزل بنیان آن ها شود یا در نتیجه ی آن عملیّات ، به آثار و بناهای مذکور ، خرابی یا لطمه وارد آید ، علاوه بر رفع آثار تخلّف و پرداخت خسارات وارده ، به حبس از یک تا سه سال ، محکوم می شود . » مادّه ی 566 قانون مجازات اسلامی ( بخش تعزیرات ) : « هر کس نسبت به تغییر نحوه ی استفاده از ابنیه ، اماکن و محوّطه های مذهبی ـ فرهنگی و تاریخی که در فهرست آثار ملّی ، ثبت شده اند ، بر خلاف شؤونات اثر و بدون مجوّز از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور ، اقدام نماید ، علاوه بر رفع آثار تخلّف و جبران خسارت وارده ، به حبس از سه ماه تا یک سال،محکوم می شود . » 3 )) قیمت بلیط ورود به محوّطه ی معبد آناهیتا ، فقط 4000 ریال است . این مبلغ در برابر عظمت و شکوه این معبد ، رقمی است بسیارناچیز . 4 )) سکّو یا صفّه ی مرکزی معبد به طول 94 متر ، عرض 30 / 9 متر و ارتفاع 3 تا 5 متر ، یکی از جالب ترین قسمت های معبد آناهیتاست . از دیگر قسمت های زیبای معبد ، می توان به شاخص ارتفاع صفّه ی دوم ، برج و باروی دوران اسلامی ، پلّکان های باشکوه معبد و ستون های سراسرسنگی باابهّت ، اشاره کرد . 5 )) دور تا دور محوّطه ، نرده کشی شده ولی بعضی جاها ، کاملاً قابل نفوذ است . 6 )) قدم زدن در سرتاسر محوّطه ی تاریخی آناهیتا و تعمّق در تاریخ شکوهمند ایران و اندیشیدن به این نکته که چگونه در هزاران سال پیش ، چنین معبد عظیمی را بنا کرده اند ، شما را مفتخر به ایرانی بودن تان می نماید . پس قدم زدن در این محوّطه و اندیشیدن عمیق را هیچ گاه از دست ندهید .

نمایشگاه یادمان دفاع مقدّس ( 17 اردیبهشت 1390 )

مسیر را که به سمت قصر شیرین ، طی می کنم در سمت راست با نمایشگاهی برمیخورم . پس از توقّف خودرو به داخل نمایشگاه می روم . نمایشگاه که با نام جلوه های ایثار ، شناخته می شود به سبک و سیاق جبهه های جنگ ، ساخته شده و مجموعه ای است از تصاویر ، نمونک ها ، سلاح های جنگی و مواردی این چنین . با راهنمایی یکی از سربازان مستقر در آن جا ، متوجّه می شوم که در فاصله ی اندکی از مرز

عراق ، قـــــرار گرفته ام . روستاهای مرزی آن سو ، کاملاً مشخّص است و من ، عراق را می بینم .

برپایی این نمایشگاه ، کاری است از سپاه ناحیّه ی قصر شیرین . ÷ جنگ واقعیّت جنگ تحمیلی ، هم تلخ بود و هم شیرین . در 31 شهریورماه 1359 ، صدّام حسین ، رئیس جمهور اسبق عراق ، دستور آغاز حمله ای همه جانبه به ایران را صادر کرد . در علل و عوامل صدور چنین دستوری ، سخن ها ، بسیار گفته شده است : برخی ، اعتقاد دارند که انقلاب های مردمی اصیل ، ناگزیر از تحمّل چنین جنگ هایی هستند و دیر یا زود ، خود را در غرقاب جنگ نظامی ، مشاهده خواهند کرد و از آن جا که انقلاب اسلامی 1357 ایران از انقلاب های اصیل مردمی بود ، وقوع جنگ ، خواه ناخواه ، ناگزیر می نمود . بعضی دیگر را اعتقاد بر آن است که سردادن شعارهای اعتقادی ـ انقلابی که گستره ی جهانی داشت و ادّعای صدور انقلاب به دیگرکشورها ، حاکمان دنیا و بالاخص منطقه را به لرزه انداخت و تصمیم بر آن شد که با یک جنگ تمام عیار ، فتیله ی آتشین این کوره ی داغ انقلابی را پایین بکشند . عدّه ای دیگر ، اشغال سفارت خانه ی امریکا در تهران را که بر خلاف مسلّم قواعد و قوانین بین المللی که ایران هم آن ها را پذیرفته بود ، بوده است ، عامل تسریع بخش وقوع جنگ می دانند . دیکتاتوری صدّام ، علاقه ی مفرط وی به افزایش قدرت خویش و ادّعاهای ارضی او مبنی بر الحاق خوزستان ایران به عراق ، به هر یک از عوامل بالا ، افزوده شد و در بامداد 31 شهریور 1359 ، جنگی ، آغاز شد که از بسیاری از جهات ، منحصر به فرد بود . از آن جا که به تاریخ معاصر ایران ، بسیار علاقه مندم و مطالعاتی چند هم در این زمینه داشته ام ، مناسب دیدم تا نکاتی را که از دیدگاه خود ، قابل تأمّل و ارزیابی در مورد جنگ 8 ساله ی ایران و عراق می دانم ، در سفرنامه ی استان کرمانشاه که یکی از مهدهای جنگ تحمیلی بود ، ذکر نمایم ؛ باشد که مفید فائده افتد : 1 ) بدون توجّه به چگونگی آغاز جنگ ، یک نکته را باید در نظر داشت و آن ، برشی است که اعتقادات و فرامین امام خمینی در میان توده های جامعه داشت . پس از آغاز جنگ ، امام خمینی در کمال آرامــش گفت که ( نقل به مضمون ) : نگران نباشید ! دیوانه ای آمده ، سنگی انداخته و رفته . این طمأنینه و آرامش ، البتّه در میان رهبران بزرگ سیاسی ـ مذهبی دنیا ، نمونه های بسیار دارد همانند گاندی بزرگ ، نلسون ماندلا و . . . مقاومت جانانه ی مردم خوزستان به ویژه مردم خرّم شهر که در اوج زیبایی های آن دوران ، خونین شهر ، خواندندش و 33 روز استقامت یک شهر کم سکنه در برابر ارتش مجهّز عراق ، از صحنه های زیبایی بود که خاطره ی آریوبرزن ها را در اذهان ، زنده می کرد . بی انصافی محض است اگر غیرت جوشیده ی ایرانی در روزهای نخستین جنگ را در زیر پرچم سیاسی بازی ها و اختلافات سیاسی ـ عقیدتی ، نادیده بگیریم . محمّدحسین فهمیده ( برای اطّلاع از زندگی نامه ی خلاصه ی محمّدحسین فهمیده به سفرنامه ی استان تهران این جانب ، رجوع شود . ) ، نوجوان 13ساله ای بود که با بستن نارنجک به بدن خود و انداختن خویش بر راه تانک عراقی و انهدام آن ، حادثه ای را در تاریخ ایران ، رقم زد که او را در کنار آریوبرزن و آرش ، جای داد . به راستی کدام یک از ما ، حاضر است در سنّی که اوج جوانی و شیطنت های مان هست ، نارنجک به تن خود ببندیم و چنین کاری را انجام دهیم ؟ جنگ 8ساله در کنار همه ی خشونت ها ، خونریزی ها و بالا و پایین های سیاسی ـ نظامی اش ، تابلوی حماسه ها ، رشادت ها و عشق بازی های زیادی هم بود که ایران عزیز ما ، در میان غیورمردان و غیرتمندانش ، بسیار دیده است . جنگ 8ساله ، جوانانی را که از همه چیز خود و از عزیزترین سرمایه ی خویش یعنی جان خود ، گذشتند تا در 200ساله ی گذشته ی ایران ، جنگی را ثبت کنند که در آن ، حتّی یک متر از خاک کشور آریایی به دست بیگانگان به یغما نرفت . 2 ) نکته ی دیگری که در تاریخ جنگ ، بسیار مورد توجّه قرار گرفته و درباره ی آن ، دیدگاه های متفاوتی ، ابراز شده است ، مسأله ی ادامه ی جنگ پس از بازپس گیری خرّم شهر است . خرّم شهر در سال 1361 از عراق ، پس گرفته شد و پس از آن ، فرماندهان جنگ در دیداری که با فرمانده ی کلّ قوا ( امام خمینی ) داشتند درباره ی ادامه یا عدم ادامه ی جنگ ، به هم اندیشی پرداختند . گزارش های غیررسمی ، شفاهی و تأییدنشده ای دال بر مخالفت امام خمینی با ادامه ی جنگ و پافشاری فرماندهان نظامی بر ادامه ی آن ، منتشر شده است . در هر صورت به دلایلی هم چون گرفتن امتیاز از عراق و داشتن برگ برنده ، فشار بر مجامع بین المللی ، ادامه ی اشغال برخی از مناطق مرزی ایران توسّط عراق و عدم پرداخت غرامت های جنگ ، تـــصمیم بر ادامه ی جنگ ، گرفته شد . در برابر این عدّه ، گروهی از سیاسیّون ، اعتقاد دارند که ادامه ی جنگ ، پس از فتح خرّم شهر به صلاح نبوده است . آن ها برای این ادّعا ، دلایلی چون بازپس گیری نقاط مهمّ مرزی از عراق ، ورود سازمان های بین المللی به قضیّه ی جنگ و تضمین کشورهای هم سایه مبنی بر پرداخت غرامت های جنگی را مطرح می کنند . 3 ) نکته ی تلخ و تکان دهنده ی دیگر ، به تاریخ پس از جنگ برمیگردد که بر خود ، واجب می دانم که ذکری از آن بنمایم . در پی انتخابات گونه ی خرداد 88 ، کسانی از صحنه ی سیاست ایران ، حذف شده و یا کنار رفتند که نقش های اساسی و مهمّی در جنگ داشتند : میرحسین موسوی ، نخست وزیر 8ساله ی دوران جنگ بود که با مدیریّت قوی خویش توانست با کم ترین فشار اقتصادی بر مردم ، جنگ و سیاست دشوار آن دوره را مدیریّت نماید . افراد زیادی که امروزه ، کاسه های داغ تر از آش شده اند ، سعی در تضعیف دولت وی داشتند ولی هر بار با تشرهای شدید امام خمینی ، رو به رو می شدند . رهبر ایران ، استوار ، پشت دولت موسوی ، ایستاده بود ………… و طرد شد هاشمی رفسنجانی در دوران جنگ ، رئیس مجلس و مدّتی با تفویض امام خمینی ، فرمانده ی قوای نظامی بود و خود ، بارها ، شخصاً در جبهه ، حضور یافت . مدیریّت او در جنگ ، خالی از اشکال نبود ولی خالصانه بود . او را به جرأت ، می توان یکی از پروزن ترین گرانیگاه های جنگ دانست ………… و طرد شد خانواده ی شهدای بسیاری هم چون همّت ، بهشتی ، رجائی و مانند آن ها نیز امروزه از مطرودان جمهوری اسلامی هســـتند ؛ این ها ، کسانی هستند که روزگاری برای دفاع از آب و خاک کشور خویش و کیان آن ، عزیزان شان را در برابر توپ و تفنگ ، قرار دادند و سختی ها را به جان خریدند تا امروزه از مطرودان نظامی شوند که ……………………………. یادمان جان باختگان عملیّات مرصاد ( 18 اردیبهشت 1390 )

ساعت 50 : 10 در کیلومتر 598 به سمت روستای هجیج به راه می افتم . به سه راهی اصلی که می رسم به سمت اسلام آباد غرب می روم . 73 ) سرخه دیزه 74 ) شیره چغا 75 ) سرمیل 76 ) شهرک هل ته 77 ) ورگنبد 78 ) کرند غرب 79 ) خسروآباد سه راهی اصلی بعدی را به سمت چپ و به سوی اسلام آباد غرب می روم . 80 ) اسلام آباد غرب Õ نکته ی جالبی که در این شهر به چشم می خورد ، بولواری است به نام حدّاد عادل . 81 ) کریم حاصله در کیلومتر 691 و ساعت 08 : 12 به یادمان شهدای عملیّات مرصاد می رسم که در سمت راست جادّه ، برقرار شده است . پس از پذیرش قطع نامه ی 598 شورای امنیّت سازمان ملل متّحد از سوی جمهوری اسلامی ایران و پایان رسمی جنگ 8ساله ی ایران و عراق ، در مردادماه 1367 ، عملیّات ســـــــهمگین و همه جانبه ای به قصد اشغال چندروزه ی ایران و اسقاط نظام جمهوری اسلامی از سوی سازمان مجاهــــــدین خلق ( منافقین ) و با پشتیبانی قاطع حکومت صدّام حسین طیّ فرمان مستقیم حمله ی مریم رجوی با نام فروغ جاویدان ، آغاز شد . عملیّات ، آن قدر سنگین بود که طیّ ساعات نخستین آن ، مجاهدین از مرز گذشته و با اشغال شهرها و روستاهای میان راه تا منطقه ای که امروزه ، یادمانی در آن ، برپا شده است ، پیشروی کردند . با مقاومت جانانه و دلیرانه ی سربازان و پاسداران ایرانی ، عملیّات مجاهدین ، بیش از این منطقه نتوانست نفوذ نماید . کینه ای که مجاهدین از مرحوم صیّاد شیرازی طیّ این عملیّات به دل گرفتند که بعدها ، منجر به ترور وی در فروردین 1377 شد ، ناشی از مقاومتی است که به فرماندهی او در برابر مجاهدین به عمل آمد و آن ها را زمینگیر کرد و بسیاری از آنان را به دیار باقی فرستاد و تجهیزات زیادی از ایشان را نابود نمود . عملیّاتی که از سوی جمهوری اسلامی در برابر مجاهدین به انجام رسید و منجر به شکست قطعی ایشان شـــــــــد ( در 5 مرداد 1367 ) به نام مرصاد ، نامیده می شود . داخل ساختمانی که برای این یادمان به پا کرده اند ، تصاویری از سیر تشکیل سازمان مجاهدین خلق از ابتدا تا کنون به نمایش درآمده و متأسّفانه و در کمال بی انصافی،مؤسّسان این سازمان را هم به عنوان منافق برشمرده اند !! در قسمت دیگری که با نام نفاق جدید ، نامگذاری شده در کمال تأسّف شدید و بهت بسیار با تصاویری از میرحسین موسوی ، سیّدمحمّد خاتمی و مهدی کرّوبی به عنوان منافقین جدید !!!!!!!!! ، رو به رو می شوم . میرحسین موسوی ، همان کسی است که عملیّات مرصاد و دفع تجاوز مجاهدین در زمان دولت وی ، به وقوع پیوست ؛ هم اکنون ، او ، خود در ردیف مجاهدین ( منافقین ) خلق درآمده است و تصاویر منتسب به دختر وی در مرئی و منظر عموم به نمایش درآمده است .[1] تا زمانی که میرحسین موسوی در ساختار حکومت بود ( یعنی اواسط سال 1368 ) و تا زمانی که امام خمینی در قید حیات بود و پشتیبانی شدیدی از وی می کرد ، او ، مورد تقدیر همگان بود ؛ نخست وزیر انقلابی ، لقب داشت ؛ به او ، نخست وزیر امام می گفتند و … پس از تابستان 68 که با تغییر چیدمان سیاسی ایران ، میرحسین موسوی ، کنج عزلت را گزید و از سیاست ، کناره گرفت ، کسی را با وی ، کاری نبود ؛ امّا از آن گاه که پس از انتخابات نمایشی دهم ریاست جمهوری در خرداد 88 ، زبان به اعتراض گشود و از فساد سیاسی حاکم بر حکومت ، انتقاد کرد ، تمام گذشته ی وی نیز به لجن کشیده شد . ترور حسن آیت را به او ، منتسب کردند ؛ سیاست های اقتصادی و نظامی دوران حکمرانی وی را زیر سؤال بردند و آن قدر شرم و حیا را بی رحمانه ، قی کردند که به سراغ خانواده اش رفتند و با افتخار با نمایش تصاویری که منتسب به دختر اوست ، خانواده ی او را هم دارای مشکل اخلاقی دانستند و با آبروی یک انسان به راحتی تمام ، بازی کردند ؛ بدون این که کوچک ترین حقّ دفاعی به او دهند ( آیا مقام معظّم رهبری از وجود چنین بی اخلاقی هایی در کشور زیر سلطه ی خویش ، خبر دارند ؟ ) تمام هیبت و عظمت این یادمان با دیدن این تصاویر برایم ، پوشالی می شود و بر بازی سیاست ، لعنت می فرستم و از درِ نمایشگاه ، خارج می شوم . [1] عمل زشتی که حتّی محمّدرضا شاه پهلوی ، آن را در برابر مخالفان خود به کار نگرفت .