نقش رجب

بر سه راهی آرامگاه کوروش ، یکی دیگر از نقش های تاریخی و زیبای ایرانی ، قرار گرفته است به نام نقش رجب که دربردارنده ی نقش برجسته های دوره ی ساسانی بوده و در نزدیکی تخت جمشید ، قرار دارد . این اثر تاریخی از مهم ترین آثار فرهنگی به شمار میرود و بر برخی از آثار تاریخی مانده از همین زمان در نقش رستم هم پیشی دارد . کهن ترین مأخذی که نام نقش رجب در آن ، ثبت شده ، سفر کارستن نیپور به سال 1176 کوچی ماهی است . آثار به جا مانده از نقش رجب به ترتیب از سمت چپ ، متعلّق به نقش برجسته ی شاپور یکم و خانواده اش ، نقش کرتیر موبد موبدان ، تاج گذاری اردشیر بابکان و تاج گذاری شاپور یکم است .

این شگفتی که در دامنه ی کوه مهر ( کوه رحمت ) ، وجود دارد ، نقوشی است از اردشیر بابکان و شاپور یکم که در این جا ، سنگ تراشی کرده اند . این جا را نقش رجب میخوانند و این نام گذاری ، جز نامداری محلّی ، دلیل دیگر ندارد . زنده یاد فرصت الدّوله ی شیرازی در کتاب آثار عجم ، نوشته است که آن را نقش قهرمانان هم میخوانند . آثار نقش رجب ، دربردارنده ی چهار نقش برجسته است : سمت رو به رویی ، نقش اردشیر بابکان را نشان میدهد که حلقه ی پادشاهی را از مظهر اهورامزدا میگیرد . جلوی آن ها ، نقش بهرام ، نوه ی اردشیر و ایزد بهرام ( به گونه ی هرکول ) ، دیده میشود . پشت سر اهورامزدا ، نقش دو بانو در حال ارج گذاری ، سنگ تراشی شده است که شاید ملکه ی اردشیر و ندیمه اش میباشند . یکی از بزرگان ، پشت سر اردشیر با مگس پران به همراه شاه زاده شاپور ، ولیّ عهد اردشیر به حال کرنش ایستاده اند . تصویر دیگر ، کمی عقب تر از این نقش ، کنده شده و نیم تنه ی کرتیر ، موبد نامدار و مقتدر اوایل دوره ی ساسانی و کنار او ، یک نوشته ی مفصّل پهلوی از او ، یافت میشود .

دو نقش برجسته ی دیگر ، هم پیوند به شاپور یکم ، فرزند اردشیر بابکان میباشد و نقش سمت راست ، مظهر اهورامزدا را سوار بر اسب ، نشان میدهد که حلقه ی شهریاری را به شاپور که او هم سواره است ، میبخشد . نقش سمت چپ ، شاپور را سوار بر اسب به هم راه نه نفر از فرزندان او و بزرگان کشورش که همه ، پیاده و پشت سر او هستند ، نشان میدهد . نشانه ی شاه زادگان و خاندان های بزرگ بر کلاه های چند نفرشان ، نمودار میباشد . آثار نقش رجب در تاریخ 24 شهریور 1310 زیر شماره ی 12 در سیاهه ی آثار مردمی ایران به ثبت رسیده است .

بهای بلیط بازدید از نقش رجب ، 20 هزار ریال است .