سپاهان گردی

با دوست خوبم ، پیمان سلطانی ، راهی استان بزرگ و تاریخی سپاهان میشویم تا از سه جای دیدنی آن ، بازدید نماییم ؛ اگرچه موفّق به بازدید از دو جا میشویم :

1 )) دهکده ی گردشگری رایان

آسمان زیبای دهکده

این دهکده که یک منطقه ی گردشگری زیباست در شهرستان نطنز ، واقع شده است . وارد آزادراه کاشان ـ نطنز میشویم ؛ پس از مجتمع خدماتی آفتاب ، وارد راه شاخه ای سمت راست میشویم که به سوی کهن راه نطنز میرود . پس از ورود به این راه ، به سمت راست رفته و از شهر طرقرود ، گذشته و در پایانی ترین نقطه ی این شهر با تابلوهای راهنما به سوی روستاهای آبکشه و کشه میرویم . در روستای کشه ، یک راه شاخه ای هست که بدبختانه تابلوی راهنمایی ندارد و با پرسیدن از اهالی ، میتوان درستی این راه را به سوی دهکده ی رایان ، مطمئن شد . این راه به بولواری زیبا میرسد که با سردری که رسید ورودی را نگهبانش به شما میدهد ، وارد دهکده میشویم . دهکده ی گردشگری رایان ، مجموعه ایست بزرگ که دربردارنده ی امکانات رفاهی و آسایشی زیر میباشد :

اتاق های ویلایی بسیار زیبا و شیک

پل آویزان

دریاچه ی ساختگی

رستوران

دوچرخه و موتورسواری

امکان پیاده روی در طبیعت و دامنه های زیبای کوه کرکس

زیپ لاین

اتاق شماره ی 9 ، بهره ی ما میشود . اتاقی زیبا و بزرگ با دو اتاقک دلباز که پنجره های هر یک ، رو به طبیعت زیبای دهکده ، باز میشوند . سقف ویلاها ، شیروانیست و رنگ آن ها ، دلنشین و صورتی است . این اتاق را به بهای سه میلیون ریال برای یک شب ، کرایه میکنیم . در اتاق ، ظرف و ظروفی ، دیده نمیشود . پس از لختی استراحت برای خوردن شام به رستوران میرویم و دو پرس جوجه میخوریم . هزینه ی شام ، جداگانه ، محاسبه میشود .

من و اتاق مان

به اتاق برمیگردیم و چون اتاق ، فاقد تلویزیون است ، به گپ و گفت با پیمان میپردازم . شب خوب و آرامی را در دهکده ای با هوائی دلچسب ، میگذرانیم . فردا بامدادان ، پس از خوردن ناشتایی مفصّل که هزینه ی آن نیز جداگانه ، پرداخت میشود برای بهره وری از پل آویزان به سمت آن میرویم . برای رفتن به روی پل ، نفری 5 هزار تومان میپردازیم . پل آویزان رایان ، هرگز به ترسناکی پل های آویزان درّه خزینه و مشکین شهر نیست ؛ امّا برای خود ، گیرایی و زیبایی دارد . این پل بر روی دریاچه ی ساختگی ، بسته شده است . رفتن و گذر از روی پل ، روی هم رفته یک ربع زمان میبرد .

پس از گذر از روی پل به سمت قایق ها میرویم و با پرداخت 100 هزار ریال ، یکی از قایق های قو شکل را کرایه کرده و اندکی در دریاچه ، قایق سواری میکنیم . دریاچه ، 5 متر ژرفا دارد و بسیار آرام و زیباست .

بقیّه ی امکانات رفاهی به دلیل دگرگونی مدیریّت مجموعه ، کار نمیکنند .

2 )) مدرسه ی چهارباغ

این مدرسه ، نامدار به مدرسه ی علمیّه ی امام صادق علیه السّلام ، مدرسه ی چهارباغ ، مدرسه ی مادر شاه و مدرسه ی سلطانی میباشد .

سال ساخت مدرسه ، 1116 هجری قمریست .

این سازه ی باشکوه و گران بها را میتوان آخرین سازه ی مهم و بزرگ دوران صفوی دانست که چکیده ی شاه کارهای هنری این دوره در آن ، گرد آمده است ؛ به گونه ای که برخی از جهانگردان ، این مدرسه را در نوشته ها و خاطرات با عباراتی هم چون سحرآمیز ، جذّاب و دلپذیر ، توصیف کرده اند .

نمای بیرونی این سازه ، دربردارنده ی سردری بلند ، باشکوه و زیباست که با 17 طاق نمای دوطبقه ی آجری در اطراف در ورودی ، خودنمایی میکند . سردر ساختمان به کاشی های ریز و ظریف همراه با مقرنس های پرنقش و نگار و خطوط گوناگون ، آراسته گشته است که با خطّ نستعلیق سپید با زمینه ی کاشی لاجوردی ، ورودی سازه را آراسته است . در اصلی مدرسه که با طلا و نقره ، آراسته شده ، نمونه ی آشکار هنر قلمزنی و زرگریست که به در هفت هنر نیز نامدار است که در دوران صفویّه به نهایت تعالی و تکامل رسیده است و بر دو لنگه ی چپ و راست این در به خطّ نستعلیق بسیار زیبا و به گونه ی برجسته ، سروده هایی نوشته شده است . این مدرسه در درون ، دربردارنده ی هشتی ، ورودی ، حیاط درونی ، گنبد ، مناره و اتاق هاست و به گونه ی چهارایوانی ، ساخته شده است . زیباترین بخش مدرسه از دیدگاه کاشی کاری ، هشتی ورودی آن است . در میانه ی دالان مدرسه ، سنگاب بخش بندی آب هست که درود بر چهارده پیشوای شیعه به تاریخ 1110 هجری ماهی بر روی آن ، کنده شده است . این سنگاب ، شاه کار هنر سنگ تراشی و خوش نویسی است .

ایوان ها و اتاق های صحن چهارایوانه ی مدرسه ، رو به باغی پردرخت ، قرار دارد که جویباری از میان آن میگذرد . این مادی ( رود ) به نام فرشادیست . صحن مدرسه ی چهارباغ ، نمونه ی کاملی است از یک معماری درونگرا و بومی . اتاق هایی که در دو طبقه و در فواصل ایوان های مدرسه برای سکونت و تحصیل دانشمندان دانش های دینی ، ساخته شده است ، زیبایی فوق العاده ای را به این سازه داده است . بیش تر این اتاق ها از یک اتاق نشیمن در جلو ، بخشی به گونه ی صندوق خانه در عقب و بخشی به نام بالاخانه ، تشکیل میشود که تنها یک اتاق ، آرایه های بیش تری دارد که بنا بر روایت هایی ، حجره ی ویژه ی شاه سلطان حسین بوده است . ایوان شمالی با دهانه ی نسبتاً پهن و بلندای بسیار در پیشانی شمالی مدرسه ، دید بیننده را به خود میگیرد و در پیشانی رو به روی آن ، گنبد و مناره های ایوان جنوبی ، چشم ها را مینوازد .

مدرسه ی چهارباغ ، دارای کتاب خانه ای کم مانند و باارزش بوده که در یورش افغان ها ، نابود شده است . این کتاب خانه با کتب بسیار گران بها و کمیاب در اختیار دانشجویان دانش های دینی و سایر پژوهشگران آن روزگار بوده است . به گونه ی همگانی ، مدرسه ی چهارباغ که به گفته ی بسیاری از پژوهشگران ، هم مدرسه و هم مسجد بوده است با 8500 متر مربّع گستره از آثار مهم و باارزش صفویست که در اواخر حکومت این خاندان در سپاهان ، ساخته شده است .

این مدرسه ، همینک بر پایه ی وقف نامه به آموزش دانشجویان دانش های دینی و اتاق های آن نیز همانند عصر صفوی به مانایی دانشجویان ، ویژه شده است .

این مدرسه ی زیبا در خیابان زیبای چهارباغ سپاهان ، واقع شده است . برای رفتن به این مدرسه و بازدید از آن ، خودرو را در خیابان آمادگاه ، پارک کرده و به مدرسه میرویم . بهای بلیط بازدید مدرسه ، نفری 20000 ریال است . بزرگی و شکوه این مجموعه از همان بدو ورود و دیدن درهای زیبایش ، رخ مینمایاند و دل ها را با جادوی خویش ، میفریبد . این مدرسه ی زیبا در مدّت ده سال و در دوران پادشاهی شاه سلطان حسین صفوی ، ساخته شده است . خود شاه سلطان حسین نیز در این مدرسه ، دارای حجره ای بوده که در هنگامه ی بازدید و سرزدن به مدرسه ، در آن جا ، میمانده است . این حجره با آب طلا ، نقّاشی شده است و هیچ گونه تغییری با زمان نخستین خود ندارد . در صندوق خانه ی این اتاق ، یکی از زیباترین بخاری های موجود قدیمی با طاووسی در بالا هست و در اطراف بخاری ، دو نقّاشی زیبا که نمادی از تاج شاهیست به چشم میخورد . چیزی که از آن زمان به یادگار مانده ، زیلوییست که هم اکنون نیز در همین حجره ، پهن میباشد . در اطراف این زیلو ، این بیت سروده ، دیده میشود :

این مدرسه که روحفزاست ؛ وقف نوّاب اشرف اعلاست

بر روی یک لنگه ی در ، نوشته شده است : انا مدینه العلم و علی بابها

مقرنس های بسیارزیبا بر بالای در ورودی و دیگر درهای مجموعه ، چشم ها را خیره ی خویش میسازند . با ورود به مجموعه از سردراصلی ، حوض میانه ی حیاط ، دیده میشود که بدبختانه خالی از آب است .

در چهار سمت مدرسه ، چهار گوشواره ، دیده میشود ؛ یعنی جایگاه های کوچکی که دارنده ی چند اتاق کوچک میباشند در دو طبقه که در چهار گوشه ی سازه ، خودنمایی میکنند .

قدم زدن در چنین فضائی که عطر خوش هنر و ظرافت های معماری در آن ، به مشام میرسد ، به راستی دل را آرامش میدهد . دیدن گنبدخانه های شگرف و پر از زیبایی ، انسان را با تاریخ ، هم سفر میسازد .

پس از این بازدید دلچسب ، راهی سی و سه پل و زاینده رود میشویم . از رودی که چماره ی زندگانی در سپاهان است ، بهره میگیریم .