دوباره تهران

دوباره تهران

سری دوم تهران گردی نوروزی در سال 1404 نیز آغاز میشه و این بار هم پربارتر از بارهای پیشین ، تهران رو میبینیم .

1 )) آرامگاه آزاده ی طبیب

آزاده از هموندان سازمان مجاهدین خلق بود که در اعدام های گسترده ی زندانیان منسوب به این سازمان در سال 1367 ، کشته شد .

بر سنگ ساده و قدیمی آرامگاه وی ، چنین نگاشته اند =

شادروان آزاده طبیب

فرزند حسین

تولد 1342

فوت 30 / 6 / 67

قطعه ی 94 ؛ ردیف 44 ؛ شماره ی 47

2 )) آرامگاه امیر حاج امینی

تصویر یکی از کشته شدگان جنگ ایران و عراق ، بسیار نامدار و نامور شده است = امیر حاج امینی در حالی که آخرین لحظات عمر خویش را میگذراند ، سوژه ی عکس برداری یک عکاس گم نام قرار میگیرد .

بر آرامگاه وی ، چنین نگاشته اند :

بهشت را به بها دهند نه به بهانه

بسیجی عاشق

شهید امیر حاج امینی فرزند نظرعلی

ولادت 1340

شهادت 1 / 12 / 65

محل شهادت : شلمچه

همه آرزویم این است که ببینم از تو رویی / چه زیان تو را که من هم برسم به آرزویی

خدایا عاشقم کن

( قسمتی از وصیت نامه ی شهید )

امیر حاج امینی در عملیات کربلای پنج ، جانش را از دست داد .

آرامگاه وی در قطعه ی 29 ، ردیف 60 ، شماره ی 10 بهشت زهراست .

3 )) آرامگاه محسن بهبهانی

محسن بهبهانی در زمان شاه ، مجری رادیو و واعظ مذهبی بود که در صبح سی ام تیر ماه 1358 توسط یکی از هموندان گروهک فرقان در خانه اش ، ترور میشود .

بر سنگ آرامگاه وی نوشته اند :

شهید معصوم

دکتر سیدمحسن بهبهانی

فرزند آیت

تولد 1302 ؛ شهادت 1358

آرامگاه وی در قطعه ی 82 ؛ ردیف 63 ؛ شماره ی 44 بهشت زهرای تهران است .

4 )) آرامگاه محمدرضا عاملی تهرانی

وی که یکی از بالاترین مقامات دوره ی پهلوی بود و سمت هایی هم چون وزارت آموزش و پرورش و دبیر کلی حزب رستاخیز را بر دوش داشت ، پس از انقلاب ، توسط دادگاه صادق خلخالی به اعدام رسید و در گورستان ابن بابویه شهرری به خاک سپرده شد .

بر آرامگاهش ، چنین نگاشته اند :

آرامگاه اندیشمند گران مایه دکتر محمدرضا عاملی تهرانی

تولد 1306 وفات 18 / 2 / 1358

5 )) آرامگاه های صفیه و حلیمه حیدری

در قطعه ی سوم بهشت هزار ، مادر و دختری آرمیده اند که بی خبر از همه جا ، قربانی یک ترور سیاسی شدند ؛ ترور ژنرال هارولد پرایس آمریکایی .

در دهم خرداد 1351 ، ژنرال آمریکایی توسط بمب دست ساز گروه مجاهدین خلق که از راه دور ، منفجر شد ، کشته میشود ؛ راننده ی خودروی حامل ژنرال ، کنترل را از دست میدهد و به سمت گذرگاه پیاده در خیابان دولت ، منحرف میشود . به دنبال این انحراف ، خودرو با دو تن از پیاده روندگان ، برخورد میکند و باعث مرگ هر دوی آن ها میشود .

این دو تن ، بانوان صفیه و حلیمه حیدری بودند که بر آرامگاه های شان ، چنین نگاشته شده است :

آرامگاه مادری مهربان و دلسوز

مادر

صفیه حیدری

فرزند ابراهیم

تولد 1311 -وفات 11 / 3 / 1351

مادرم فردا که زهرا پا به کوثر مینهد / در صف خدمتگزارانش تو را جا میدهد

باز آن جا هم مرام مادری را پیشه گیر / جان مولا پیش زهرا دست ما را هم بگیر

دوشیزه حلیمه حیدری فرزند مصطفاقلی

چهارده سالگی

1338

11 / 3 / 1351

آرامگاه های ایشان در قطعه ی 3 ، ردیف 73 ، شماره ی 22 و 23 است .

6 )) تیمچه ی اکبریان

تیمچه ها ، بازارهای کوچک و شاخه ای هستند که از بازار اصلی ، جدا میشوند و ویژه ی بازرگانان پولدار و نامدار بوده اند . تیمچه ی اکبریان در محله ی عودلاجان تهران ، چند سالی هست که بازسازی شده و به شکل زیبایی درآمده . در این تیمچه میتوانید ، لختی بنشینید ، استراحت بکنید و چایی بنوشید .

این تیمچه ، دو طبقه دارد و یک حوض کوچک ، در میانه ی آن ، خودنمایی میکند . این تیمچه ، نخستین بانک در ایران لقب گرفته و هم پیوند با دوره ی قاجار مصادف با دومین سال حکومت آغا محمدخان قاجار سرزنجیره ی قاجاریه برابر با تاریخ 1195 هجری قمری ( 1153 هجری خورشیدی ) هست .

از آرایه های به کاررفته در ساخت سازه ، میتوان به آجرکاری و در و پنجره های چوبی ، اشاره داشت .

تیمچه ی اکبریان ، نخستین بانک در دوره ی قاجاریه میباشد . این اثر برجسته ی تاریخی در آغاز به صنوف صراف و زرگرها ، ویژه بود و در سال 1213 هجری قمری ( 1171 هجری خورشیدی ) مصادف با دومین سال حکومت فتح علی شاه قاجار به عنوان نخستین بانک در کشور ایران ، تغییر کاربری داد .

سازه ، دارای زیرسازه ای به گستره ی 550 متر مربع در 3 اشکوب در جنوب و شمال و چهار اشکوب در باختر میباشد . بر روی فضای باز مرکزی ، گنبد قرار دارد و اتاق ها و ایوان ها در دو طبقه به صورت قرینه ی یک دیگر در اطراف فضای زیر گنبد ، قرار گرفته اند .

اتاق های طبقه ی بالایی از راه یک راهروی چوبی پیرامون فضای مستطیل شکل مرکزی به یک دیگر ، راه می یابند . زیرزمین این سازه نیز با طاق و تویزه و با آجر ، ساخته شده است که بدنه ی شمالی آن ، دارای دو اتاق میباشد .

این سازه ی تاریخی در مورخ 5 / 8 / 1384 به شماره ی 13601 در سیاهه ی آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .

7 )) رستوران باب البحر

این رستوران در محوطه ی بام لند و کنار دریاچه ی شهدای شاخاب پارس ، قرار دارد و یکی از بهترین رستوران های لبنانی تهران است .

حمص ، حمص بالشاورما و مطبخ باذنجان ، غذاهای سفارشی ما هستند ؛ محیط رستوران و برخورد کارکنان ، بسیار خوب است ولی قیمت ها ، بالاست .

8 )) کافه دارالخلافه

از بهترین و تاریخی ترین کافه های تهران است که در محیطی کاملن فرهنگی ، پذیرای شما میشود . اتاق های این کافه با نام محله های تهران ، نام گذاری شده اند ؛ از جمله محله ی بازار ، محله ی چاله میدان و …

کافه کتاب دارالخلافه در محله ی دولت و در سازه ای ماندگار که از اوایل دوره ی پهلوی به یادگار مانده است ، راه اندازی گردید . این سازه ی ارزشمند ، متعلق به زنده یاد مزینانی ملقب به مهین الملک ( داماد مظفرالدین شاه و همسر اقدس السلطنه ) میباشد که در دهه ی 40 خورشیدی ، توسط علی امینی ، وقف بر درمانگاه نیکوکاری مهینه شده است .

این ساختمان ، دربردارنده ی دو بخش میباشد = بخش یکم ( ساختمان جنوبی ) دربردارنده ی نمازخانه و کتاب خانه ی اصلی است . در این کتاب خانه ، حدود سه هزار پوشینه کتاب در زمینه های تاریخی ، ادبی ، فرهنگی ، مذهبی و رمان و مجلات کامل دوره ی قاجاریه مانند صور اسرافیل ، مرآت السفر ، تربیت ، شرف و شرافت ، دولت علیه ، وقایع اتفاقیه و مجلات و روزنامه های پهلوی یکم و دوم هم چون روزنامه ی اطلاعات ، مجلات سپید و سیاه ، یغما ، اطلاعات ماهانه ، یادگار ، معارف اسلامی ، هنر و مردم و … موجود میباشد .

بخش دوم ( حیاط و ساختمان شمالی ) ، دربردارنده ی پنج اتاق است که بر حسب محلات دارالخلافه ، نام گذاری شده است ؛ طبقه ی یکم با نام های بازار و چاله میدان و طبقه ی دوم با نام های ارک ، عودلاجان و سنگلج . هم چنین کوشش شده طراحی درونی اتاق ها درخور خود محله ، آراسته شود .

در محله ی بازار ، قدیمی ترین عکس از انجمن نظارت بر محله ی بازار ، دیدار اصناف با ناصرالدین شاه در امام زاده زید و تصویر اصل یک سند وقفی متعلق به یک باب دکان قنادی در سال 1286 قمری را میبینید .

در محله ی چاله میدان نیز قدیمی ترین تصویر وقف نامه ی امام جمعه ی چاله میدانی و تصویری ویژه از علمای دارالخلافه را میبینید .

طراحی و اجرای کاشی دیوارهای کافه کتاب ، توسط استادان معاصر اصفهان میباشد که طرح آن ، برگرفته شده از کاشی کاری های آستان امام زاده سیداسماعیل و آستان امام زاده زید در بازار میباشد .

در راهروی میان محلات چاله میدان و بازار میتوانید نقشه ی قراول خانه ی دارالخلافه را به همراه آگهی دستگیری و تصویری از کونت دمونت ، بنیانگذار نظمیه و هم چنین تصاویری از مشروطه که هم پیوند با صنف خیاط ها ، بزازها و سقط فروش هاست را ببینید .

در راه حرکت به سمت طبقه ی بالایی در راه پله ها ، افزون بر صندوق روسی ، قدیمی ترین سند وقفی تهران ، هم پیوند با ملامحمد مقیما رازی به سال 1060 قمری مسجد جامع بلده ی طیبه ی طهران و تصویر کاشی بزم صفویه هم پیوند به سال 1302 قمری را میتوانید ببینید .

پس از رسیدن به طبقه ی بالا ، محله ی ارگ را خواهید دید که قدیمی ترین اسناد طهران از عصر صفویه تا قاجار و پهلوی بر دیواره های آن ، قرار گرفته است ؛ هم چنین وجود اتاق هایی با عنوان محله ی سنگلج و عودلاجان که با چیزهای قدیمی و آرایه ای و کاغذهای دیواری برگرفته از دوره ی ناصری میباشد ، آراسته شده است .

دارالخلافه ، نام قدیمی شهر تهران بوده است .

9 )) گنجینه ی اسباب بازی

این گنجینه ی زیبا و جالب توجه ، مجموعه ای است که همه ی سنین را به سوی خود میکشاند . این گنجینه در خیابان نوفل لوشاتو ، واقع شده است .

10 )) مرکز سرگرمی

این مرکز مفرح و جالب در هتل اسپیناس پالاس تهران ، قرار دارد و دربردارنده ی بولینگ ؛ میز تنیس ؛ کافه ؛ بازی های فکری و اتاق آواز است .

11 )) هتل پهلوان رزاز

یک شب را در هتل رزاز میگذرانیم ؛ هتلی تاریخی ، بسیار زیبا و دلچسب که دربردارنده ی حیاط اندرونی ؛ ایوان آینه ؛ ایوان مریم و حیاط بیرونی است .

این خانه از خانه های اعیانی و کامل محله ی میرزامحمود وزیر و دارای اندرونی ، بیرونی ، اتاق آیینه ، شاه نشین ، حوض خانه ، مطبخ ، اتاق های زاویه ، آب انبار ، پاشیر ، بادگیر ، خزینه و جز آن ها بوده است .

از تاریخ درست ساخت سازه ، آگاهی ای در دست نیست ولی بر پایه ی اسناد موجود ، این خانه در سال 1270 خورشیدی به تملک خانواده ی شجاعت درمیآید و سال ها محل زندگی و تمرین های زورخانه ای پهلوان رزاز و سپس محل زندگی خاندانش بوده است .

در سال 1395 ، آقای علی جعفرنژاد و همسرشان ، بانو مریم میرزابابایی که از کنشگران صنعت گردشگری و از علاقه مندان آثار و سازه های تاریخی و ارزشمند هستند ، ملک را از بازماندگان ، خریداری و آغاز به بازسازی نمودند که دستاورد حدود 5 سال کار یک سره ، سازه ی امروزین است .

این سازه از سوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان سازه ای ارزشمند و تاریخی ، تشخیص داده شد و در سیاهه ی خانه های تاریخی تهران ، ثبت گردید .

دوباره تهران