تهران گردی

با پیشنهاد دوست علاقه مند و فعّالم ، مهشید ، برنامه ی بازدید از چند اثر تاریخی و تفریحی پایتخت را برای روز آدینه ششم اردیبهشت میریزم . ساعت 6 بامداد پس از خوردن ناشتایی دلچسب با ون آقای فاتحی به سمت تهران ، حرکت می کنیم . در آغاز به سراغ نماد شهر تهران ، برج آزادی ، می رویم . برجی بزرگ و زیبا که هنوز تهران را با نام این برج میشناسند .

همگی در پای برج آزادی

نکاتی درباره ی برج آزادی :

1 ) این سازه ی زیبا در سال 1350 هم زمان با گشایش جشن های 2500 ساله ی شاهنشاهی ، توسّط محمّدرضا شاه پهلوی به بهره برداری می رسد .

2 ) نام اصلی و آغازین آن ، شهیاد آریامهر بوده که این نام ، توسّط آقای بهرام فره وشی ، پیشنهاد می شود . پس از انقلاب اسلامی ، این نام به آزادی ، دگرگون می شود ؛ چرا که این برج و میدان بزرگ اطراف آن ، جایگاه گردهمایی میلیونی مردم معترض به حکومت پهلوی بوده است .

3 ) بلندای برج از رویه ی زمین ، 48 متر است ؛ البتّه در برخی بن مایه ها ، این بلندا ، 45 متر ، یادآوری شده است که به نظر نادرست میرسد .

4 ) طرّاح و معمار برج ، آقای مهندس حسین امانت بوده ؛ وی از شاگردان تیزهوش و کوششمند هوشنگ سیحون بود که توانست طرح خویش را در کارگروه ستادی جشن های 2500ساله به تصویب برساند .

5 ) در ساخت این نماد بزرگ از مسجد شیخ لطف الله سپاهان ، ایوان مداین ، آرامگاه کمال الملک در نیشابور و برخی نمادها و شماره های ارجمند  آیین بهائی ، الهام گرفته شده است . گفته می شود که مهندس امانت ، پیروی مسلک بهائی بوده است .

6 ) اگرچه مهندس امانت میخواسته که بلندای برج را تا 120 متر هم بالا ببرد ولی نزدیکی به فرودگاه مهرآباد که از مهم ترین فرودگاه های کشور بوده ، این امکان را از او ، میگیرد .

7 ) میدان آزادی ، پس از میدان نقش جهان سپاهان ( اصفهان ) ، بزرگ ترین میدان ایران ، شناخته میشود .

8 ) ساعات بازدید از این برج ، همه روزه به جز شنبه ها از ساعت 9 بامداد تا 18 پس از نیم روز و آدینه ها از ساعت 10 بامداد تا 18 پس از نیم روز میباشد ؛ در حالی که راهنمایی نادرست تلفنی برج ، ما را از رفتن به بالای برج و بازدید از گنجینه های زیرزمینی آن ، بازمیدارد .

گفتنی ها درباره ی این برج زیبا که هنوز 12 درسد مردم تهران ، آن را پس از گنجینه های تهران و کاخ ها ، سومین اثر بازدیدی گردشگران می دانند ، بسیار است که میتوانید به کتاب ها و پایگاه های گوناگون اینترنتی ، مراجعه نمایید .

پس از برج آزادی به سوی گنجینه ی ایران باستان یا همان گنجینه ی مردمی ایران می رویم که مادر گنجینه های سراسر کشور است . این گنجینه ی بزرگ در آغاز خیابان 30 تیر ، واقع شده و سبک معماری شگرفی دارد .

پیکره ی داریوش هخامنشی

1 ) سردر ورودی گنجینه را به شکل طاق کسری در تیسفون ساخته اند . این معماری ، ایرانیان را به دوره ی اشکانی میبرد و برق غرور و افتخار در چشم های مان میدرخشد .

2 ) گنجینه به دو بخش ایران باستان و دوره ی اسلامی ، تقسیم می شود . بخش ایران باستان در سال 1316 و بخش اسلامی در سال 1375 ، برپا شده اند .

3 ) پیکره ی شاه زاده ی اشکانی ، جسد مرد نمکی که در اطراف زنجان یافت شده ، پیکره ی بدون سر و دست داریوش هخامنشی که توسّط مصریان عهد هخامنشی ساخته و به داریوش پیشکش شده است ، بخشی از پلّکان های تخت جمشید ، نگاره ی زیبای داریوش به همراه شاهزاده ( خشایارشا ) و بزرگان مادی و هزاران هزاران بریده ی ارزشمند و کهن دیگر در این گنجینه به نمایش درآمده اند .

بچه ها و من در کنار سنگ تراش داریوش و شاهزاده ی هخامنشی

بدبختانه بخش اسلامی این گنجینه به علّت بازسازی ها ، بسته است .

خانه ی زیبای قوام السّلطنه نیز در خیابان 30 تیر ، واقع شده ؛ همان خیابانی که صحنه ی درگیری مردم خشمگین از برکناری دکتر مصدّق و انتصاب قوام السّلطنه به جای وی بود ؛ مردمی که روز خونین 30 تیر 1331 را رقم زدند تا مصدّق برگردد .

بچه ها و من در پلّکان نعل اسبی خانه ی قوام

1 ) این خانه ی زیبا تا سال 1332 ، جای زندگی و کار قوام السّلطنه بوده است . پس از مرگ قوام ، پسر او ، این ساختمان را به کشور مصر میفروشد تا به عنوان سفارت خانه از آن ، بهره برداری شود . پس از 7 سال و با بروز اختلافات سیاسی ایران و مصر ، بانک بازرگانی در آن ، برپا میشود و سرانجام در سال 1355 با دستور فرح دیبا به عنوان گنجینه ی آبگینه ، آغاز به کار مینماید .

2 ) طرّاحی همه ی ویترین های زیبای این مجموعه ، کار هنرمندان اتریشی است .

3 ) آجرکاری و نمای بیرونی سازه ، سنّتی و نمای درونی آن ، اروپایی است که قوام ، نقشه ی آن را از فرانسه آورده بود .

4 ) سقف طبقه ی بالا به گونه ی کلاه فرنگی است که گچبری های علی اکبر نادری ، آن را زیباتر نموده است .

5 ) گستره ی همه ی سازه ، 7000 متر مربّع می باشد .

6 ) تالارهای چندی در سازه به چشم میخورند که از جمله ی آن هاست : تالار مینا ( کهن ترین شیشه ها و سفالینه های ایران ) ؛ تالار اپالین یا بارفتن ( پیشکشی های سران فرانسه و چک به شاهان قاجار ) ؛ تالار بلور ( چیزهای بلورین دوران هخامنشی تا اسلامی ) ؛ تالار صدف ( چیزهای سده های نخست اسلامی ) ؛ تالار زرّین ( ظروف زرّین دوره ی اسلامی ) ؛ تالار لاجوردی ( ظروف چینی و ایلخانی ) .

بچه ها و من در کنار کعبه ی زرتشت در خانه ی قوام

دیگر هنگامه ی ناهار است . برای خوردن ناهار به سوی یک مغازه ی سنّتی کوچک می رویم به نام رضالقمه که دوست خوبم ، محمّدرضا بامداد ، روز پیش ، آن جا را برای مان ، رزرو کرده بود . غذای خوش مزّه ای را پس از نیم روز گردش ، در آن جا ، میخوریم و پس از کمی استراحت به گنجینه ی عبرت ایران می رویم .

دخترهای هم سفر در رضالقمه

1 ) گنجینه ی عبرت در نشانی زیر ، واقع شده است :

(( میدان خمینی ، آغاز خیابان فردوسی ، خیابان کوشک مصری ، خیابان شهیدیارجانی ))

2 ) ساختمان این گنجینه در سال 1311 به دستور رضاخان پهلوی ، ساخته شده و در سال 1316 ، کار خود را به عنوان زندان ، آغاز می نماید . در اوایل سال 1350 به دستور محمّدرضا شاه پهلوی به کارگروه مشترک ضدّ خراب کاری ، تغییر نام میدهد و کار ترسناک شکنجه گرانه ی خویش را پی میگیرد . نخستین رئیس این مرکز ، پرویز ثابتی ، نام داشته است .

3 ) جاهای گوناگون این گنجینه که به ترتیب ، موردبازدید قرار میگیرند ، عبارتند از : آمفی تئاتر با پخش فیلمی مستند ، سلّول طیّب حاج رضائی ، اتاق حسینی از شکنجه گران ساواک ، اتاق منوچهری از شکنجه گران ساواک ، اتاق آرش از شکنجه گران ساواک ، بند همگانی یک ، غرفه ی یادبود ابزار شخصی جان باختگان انقلاب ، بند همگانی 2 ، اتاق شکنجه ، اتاق رئیس زندان ، اتاق پانسمان ، حوض آب ، گرمابه و فروشگاه دستاوردهای فرهنگی

4 ) بازدید از گنجینه ی عبرت که زیرمجموعه ی گردشگری ترس ، جای میگیرد ، تاریخ زنده ی این مرز و بوم است که شما را با بخشی از حقایق تلخ و تکان دهنده ی ایران ، آشنا میسازد .

5 ) در پایان با کیک و چای از بازدیدکنندگان ، پذیرایی می شود .

6 ) این گنجینه در زمان سیّدمحمّد خاتمی ، گشوده شده است و پرسش مهمّ من در پایان ، این است که :

آیا بازداشتگاه کهریزک نیز روزی به گنجینه ، تبدیل خواهد شد ؟

پس از بازدید از گنجینه ی عبرت که حدود دو ساعت به درازا می کشد به سمت برج میلاد می رویم .

همگی در پای برج میلاد

1 ) برج بزرگ میلاد در زمینی به گستره ی 15 هکتار ، ساخته شده است .

2 ) سالن مرکز همایش های برج ، دارای پهن ترین پرده ی سینمایی کشور است و 1700 نفر ظرفیّت دارد .

3 ) بلندای برج ، 437 متر است که به عنوان چهارمین برج بلند مخابراتی جهان ، شناخته میشود .

4 ) دو دستگاه بالابر با سرعت 7 متر بر ثانیّه در مدّت 45 ثانیّه ، کار نقل و انتقال کسان را به فضای دید باز ، فراهم مینمایند .

5 ) این برج در برابر زمین لرزه های 9 ریشتری و بادهای 200 کیلومتری ، پایدار است و با رخداد هر اتّفاقی ، شیشه های آن ، خرد نمیشوند .

6 ) از آن جا که این برج در یک سدمین سالگرد زادروز خمینی ، ساخته شده ، به نام برج میلاد ، خوانده میشود .

همگی در بالای برج میلاد

پس از بازدید مفصّل از برج میلاد البتّه تنها تا محوّطه ای که فضای دید باز ، نام گرفته است و خوردن خوراکی های گوناگون ، راه برگشت به قزوین نازنین مان را پی میگیریم و برگی دیگر را بر دفتر خاطرات سفرمان میافزاییم .

در پایان ، لازم است از زحمات مهشید و داده های خوبی که به ما داد ، سپاسگزاری به عمل آورم .

هم سفران :

1 ) مهشید بهرام فرد ( مدیر سفر )

2 ) مریم کریمی

3 ) محمّدرضا کریمی

4 ) سعید شمس

5 ) زینب احمدزاده

6 ) زینب هاشمی

7 ) یوسف رحیمی

8 ) کتایون حاج میرزاخانی

9 ) بهناز مافی

10 ) خاطره مهرجو